သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ်
သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် (အရဘီ : التسبيحات الأربعة) ဆိုသည်မှာ ( «سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الّاللّه و اللّه اکبر» ) အသံထွက် - စိုဗ်ဟနာလ္လာဟ်ဟေ ဝလ်ဟမ် ဒို လစ်လ္လာဟ်ဟေ ဝ လာအေလဟအေ လစ်လလ္လာဟ် ဟို ဝလ္လာဟ် ဟို အက္ကဲဘရ် ဆိုပြီး ဇေက်ရ် လေး ခု ကို ဖြစ်ပါသည်။ ဤ ဇေက်ရ် အား နေ့စဥ် နမာဇ် များ ၏ တတိယ ရကတ် နှင့် စတုတ္တ ရကတ် တွင် ဖတ်ရသည် ဖြစ်ပါသည်။ ဤ ဇေက်ရ် လေးခု မှ ဤသို့ဖြစ်ပါသည်။ «سُبْحانَ اللهِ» စိုဗ်ဟနာလ္လာဟ်ဟေ ၊ «اَلْحَمْدُ لِلهِ» အလ်ဟမ်ဒို လစ်လ္လာဟ် ဟေ ၊ «لا إلهَ إلاّ اللهُ» လာအေလဟအေ လစ်လလ္လာဟ် ဟို နှင့် «اللهُ أکْبَرُ» အလ္လာဟ် ဟို အက္ကဲဘရ် ဖြစ်ပါသည်။ အဓိပ္ပာယ် မှာ (အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် သည် သန့်ရှင်း စင်ကြယ်တော် မူပြီး အပြစ်အနာအဆာ ပေါင်းစုံ မှ ကင်းတော် မူသည့် အရှင် ဖြစ်ပါသည်။ ချီးမွမ်း ထောမနာ ခြင်း ဟူသမျှ သည် အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် အဖို့သာ ဖြစ်ပါသည်။ အလ္လာဟ် ဟို အရှင် မြတ် မှ အပ အခြား ခဝပ် ကိုးကွယ်ရ မည့် မည်သည့် အရှင် မှ မရှိ။ အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် သည် အကြီး မြတ် ဆုံး တကာ အကြီးမြတ် ဆုံး အရှင် ဖြစ်ပါသည်။
အမည်ပေးရခြင်း အကြောင်းရင်း
သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် အား ဇေက်ရ် လေးခု ဖြစ်သည့် «سُبْحانَ اللهِ» စိုဗ်ဟနာလ္လာဟ်ဟေ (သက်စ် ဘီးဟ်) ၊ «اَلْحَمْدُ لِلهِ» အလ်ဟမ်ဒို လစ်လ္လာဟ် ဟေ ( သဲဟ်မီးဒ် ) ၊ «لا إلهَ إلاّ اللهُ» လာအေလဟအေ လစ်လလ္လာဟ် ဟို (သဲဟ်လီးလ် ) ၊ နှင့် «اللهُ أکْبَرُ» အလ္လာဟ် ဟို အက္ကဲဘရ် ( သက်ဘီးရ် ) ဖြင့် တည်ဆောက်ထားပါသည်။ဤသို့ ဖြစ်သော်ငြား ဇေက်ရ် လေးခု အား သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် ဟုခေါ်ဆိုပါသည်။အမှန်တော့ ဖေက်ရ် ၏ ပထမတစ်ခု သာလျင် သက်စ် ဘီးဟ် ဖြစ်ပြီး ကျန် ဇေက်ရ်များ မှာ သဲဟ်မီးဒ် ၊ သဲဟ်လီးလ် နှင့် သက်ဘီးရ် တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။ ရှိက်ခ် အန်ဆွာရီ အနေဖြင့် ဤ ဇေက်ရ် များကို ဤအမည်ဖြင့် ခေါ်ဆို ရခြင်းအကြောင်းရင်းမှာ သက်စ် ဘီးဟ် ကိုအခြား ဇေက်ရ်များထက် သာလွန်စေခြင်း သို့မဟုတ် အကြောင်း ပြချက်မှာ ဤ ဇေက်ရ်များ အားလုံး၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ လူ့ဂုဏ်ရည်များမှ အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ်သည် ကင်းလွတ် ကြောင်းကြေငြာခြင်းကြောင့် ဆိုထားပါသည်။ ထိုပြင် သက်စ် ဘီးဟ် ၏ ဆိုလိုသည့် အဓိပ္ပာယ် မှာလည်း ဤ အတိုင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဤအကြောင်းကြောင့် ဤ ဇေက်ရ် များ သည် သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ်အမည် ဖြင့် ကျော်ကြားလာခဲ့ ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဆိုထားပါသည်။[၁] «اَلْحَمْدُ لِلهِ» အလ်ဟမ်ဒို လစ်လ္လာဟ် ဟေ ဆိုသည်မှာ သောင်ဟီးဒ် ဒေ အစ်ဖ် အာ လီ ကို ရည်ညွှန်းထား ပါသည်။ «لا إلهَ إلاّ اللهُ» လာအေလဟအေ လစ်လလ္လာဟ် ဟို ဆိုသည်မှာ သောင်ဟီးဒ် ဒေ အစ်မါအီ နှင့် ဆေဖါသီ ကို ရည်ညွှန်းထား ပါသည်။ «اللهُ أکْبَرُ» အလ္လာဟ် ဟို အက္ကဲဘရ် ဆိုသည် မှာ သောင်ဟီးဒ် ဒေ ဇါသီ ကို ရည်ညွှန်းထား ပါသည်။ ထို့ပြင် «سُبْحانَ اللهِ» စိုဗ်ဟနာလ္လာဟ်ဟေ ဆို သည် မှာ စိတ်ကူးယဉ်နိုင်သော အဆင့်အားလုံးထက် အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် ၏ သန့်ရှင်းစင်ကြယ်မှုကို ညွှန်ပြ ပါ သည်။
နာမ်ပိုင်းအရ အဆင့်အတန်း
အချို့သော ဟဒီးစ်တော် များတွင် ကအ်ဗဟ် ဝတ်ကျောင်းတော် ၏ ထောင့်လေးထောင့်သည် သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် နှင့် ဆက်စပ်နေ သည် ဟုဆိုထားပါသည်။ အေမာမ် ဂျအ်ဖရ်ဆွာဒစ် (အ.စ) မိန့်တော် မူသည် မှာ ကအ်ဗဟ် ဝတ်ကျောင်းတော် ၏ ထောင့်လေးထောင့် ရှိပါသည်။ အကြောင်း မှာ ဘိုက်သိုလ် မအ်မူရ် နှင့် တည့်တည့် တွင် တည်ဆောက် ထားသည့် အတွက် ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ဘိုက်သိုလ် မအ်မူရ် သည် ထောင့်လေးထောင့် ရှိပါသည်။ အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် ၏ အရ်ရှ်တော် (ခ) ပလ္လင်တော် သည် ထောင့် လေး ထောင့် ပါရှိပါသည်။ အကြောင်းသည်ကား အစ္စလာမ် သာသနာ သည် စကားလုံး လေးလုံး အပေါ် အခြေပြု ထားသည့် အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်း စကားလုံး လေးလုံး မှာ ၁။ «سُبْحانَ اللهِ» စိုဗ်ဟနာ လ္လာဟ်ဟေ ၊ ၂။ «اَلْحَمْدُ لِلهِ» အလ်ဟမ်ဒို လစ်လ္လာဟ် ဟေ ၊၃။ «لا إلهَ إلاّ اللهُ» လာအေလဟအေ လစ်လ လ္လာဟ် ဟို နှင့် ၄။ «اللهُ أکْبَرُ» အလ္လာဟ် ဟို အက္ကဲဘရ် ဖြစ်ပါသည်။[၂]
ဆဝါးဗ် နှင့် ကြီးကျယ် မြင့်မြတ် မှု
ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၏ အတွဲ ၉၀ တွင် အလာမဟ် မဂျ်လေစီ သည် သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် ၏ အဓိပ္ပါယ် နှင့် ကြီးကျယ် မြင့်မြတ်မှုများ နှင့် ပတ်သက်ပြီး သီးသန့် အခန်း ကဏ္ဍ တစ်ခု အဖြစ် ရေးသား သီးကုံးထားပါသည်။[၃] ရီဝါယသ်တော် တစ်ပါးတွင် တမန်တော်မြတ် မိုဟမ္မဒ် (ဆွ) သည် သက်စ်ဘီ ဟာသ် သေ အရ်ဗအ် အား «سید التسابیح» ဆယက်ဒ် ဒိုလ် သစာဘီးဟ် (ဆယက်ဒ် နှင့် သက်စ်ဘီးဟ် များ ၏ ခေါင်း ဆောင် ) ဆိုသည့်ခေါင်းစဥ် ဖြင့် သတိရထားပါသည်။ သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် အား ဖတ်ရွတ် ခြင်း ၏ အကျိုး ကျေးဇူးများ မှ တစ်ခု မှာ တစ်နေ့လျှင် အကြိမ် (၃၀) ရွတ်ဆိုခြင်းသည် အပြစ်များ ခွင့်လွှတ် ခြင်း ဟူသော အကျိုးကျေးဇူး ဖြစ်ပါ သည်။[၄] သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် ကို ရွတ်ဆိုခြင်းသည် အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် ထံ ချဉ်းကပ်မှု ကို ရရှိမည် ဖြစ်ကြောင်း လောက ဘေးဆိုးများကို ကင်းလွန်မည် ဖြစ်ကြောင်း နှင့် ဒိုအာ များ ပြည့် မည် ဖြစ်ကြောင်း လာရှိပါသည် ။[၅]
ရှရီအီဆိုင်ရာ အမိန့်တော်များ
နေ့စဥ် ဝတ်ပြုရသည့် နမာဇ်များ ( နမာဇ် ဇဟိုရ် ၊ နမာဇ် အဆ်ရ် ၊ နမာဇ် မဂ်ရိဗ် နှင့် နမာဇ် အေရှာအ် ) တို့ ၏ တတိယ ရကတ် နှင့် စတုတ္တ ရကတ် များ တွင် သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် ( «سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الّاللّه و اللّه اکبر» ) အသံထွက် - စိုဗ်ဟနာလ္လာဟ်ဟေ ဝလ်ဟမ် ဒို လစ်လ္လာဟ်ဟေ ဝ လာအေလဟအေ လစ်လ လ္လာဟ် ဟို ဝလ္လာဟ် ဟို အက္ကဲဘရ် အား စူရဟ် ဟမ်ဒ် နှင့် စူရဟ် တစ်ပါးပါး နေရာ တွင် ဖတ်ရွတ် ရမည် ဖြစ်ပါသည်။[၆] ချို့သော မရ်ဂျအ် တော်များ၏ ဖသ်ဝါ အဆိုအရ တတိယ ရကတ် နှင့် စတုတ္ထရကတ် တို့တွင် သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် ကို သုံးကြိမ်ရွတ်ဆိုရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖြစ်ပါသည်။ အချို့ မရ်ဂျအ်တော် များ မှ တစ်ကြိမ် ဖတ်ခြင်း သည် လုံလောက်သည်ဟု ဆိုထားကြပါသည်။[၇] ထိုနည်း တူစွာ နမာဇ် ဝတ်ပြုရန် အချိန် နည်း သည့် အခါ နမာဇ် ဝတ်ပြုသူ အနေဖြင့် မလွဲမသွေ သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် တစ် ကြိမ် ဖတ်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။[၈]
နေ့စဥ် ဝတ်ပြုရသည့် နမာဇ်များ အပြင် သက်စ်ဘီ ဟာသ်သေ အရ်ဗအ် အား နမာဇ် ဂျအ်ဖရ် သွယာရ် တွင် စူရဟ် ဖတ်ပြီးနောက် ( ဖတ်နည်း အတိုင်း အကြိမ် ၃၀၀) ဖတ်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။[၉]လမြတ် ရမ်ဒွာန် ၏ ညများ တွင် ဝတ်ပြုရသည့် မွတ်ရှ်သရက် နမာဇ် များ တွင် ( ၇ကြိမ် ) ဖတ်ရွတ် ရမည် ဖြစ်ပါသည်။[၁၀] အာအ်မါလ် လေ မါဟေ ဂျမာဒီယိုလ်အာခရ် တွင် မွတ်ရှ်သရက် နမာဇ် များ တွင် နမာဇ်များ အပြီး တွင်( ၇ကြိမ် ) ဖတ်ရွတ် ရမည် ဖြစ်ပါသည်။
ဆယ်နွယ်နေသည့် ဆောင်းပါးများ
အောက်ခြေ မှတ်စုများ
- ↑ ရှိက်ခ် အန်ဆွာရီ ၊ ကေသာဗွတ်ဆ်ဆွလာဟ် ၊ အန်နရှေရ် ၊ သိုရာစိုလ် ရှိက်ခ်ခိုလ် အအ်ဇွမ်မ် ၊ အတွဲ ၁ ၊ စာမျက်နှာ ၃၄၅။
- ↑ မန်လာယဟ်ဇိုရိုဟိုလ်ဖကီးယဟ် ၊ ရှိက်ခ် ဆူဒူက် ၊ အတွဲ ၂ ၊ စာမျက်နှာ ၁၉၁။
- ↑ ကြည့်ပါ - မဂျ်လေစီ ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ ခရစ် သက္ကရာဇ် ၁၉၈၃ ခုနှစ် ၊ အတွဲ ၉၀ ၊ စာမျက်နှာ ၁၆၆ ၊ ၁၇၅ ။
- ↑ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ အတွဲ ၉၀ ၊ စာမျက်နှာ ၁၇၃ ၊ ဟဒီးစ်တော် အမှတ် ၁၉ ။
- ↑ အစ်ဗ်နေ သွာ အူစ် ၊ အဒဗ်ဗေ ဟူဇူရ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၀ ခုနှစ် ၊ အတွဲ ၁ ၊ စာမျက်နှာ ၂၉၃၊ ၂၉၄။
- ↑ ဖွာဇေလီ ၊ အေရ်ဖာန် နေ နမာဇ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၈ ခုနှစ် ၊ စာမျက်နှာ ၅၃၅ ။
- ↑ ဘနီ ဟာရှင်မ်မီ ခိုမေနီ ၊ သောင်ဇီးဟိုလ်မစာအေလ် မရာဂျေအ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၅ ခုနှစ် ၊ အတွဲ ၁ ၊ စာမျက်နှာ ၅၅၂ ။
- ↑ အလ်အိုရ်ဝသိုလ်ဝတ်စ်ကာ (အလ်မဟ်ရှီ) ၊ အတွဲ ၂ ၊ စာမျက်နှာ ၅၃၅ ။
- ↑ ကွမ်းမီ ၊ ဒက်စ်သူရ်ရိုလ်အမလ် ဝ မိုရ်ဝါရီဟာယေ ဒရခ် ရှာန်း ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၁ ခုနှစ် ၊ စာမျက်နှာ ၂၆၇။
- ↑ ကွမ်းမီ ၊ မဖါသီဟိုလ်ဂျနာန် ၊ နမာဇ် ဟာယေ မါဟ်ဟေ ရမ်ဒွါန် ၊ ပတ်စ်အဇ် ဒိုအာယေ အစ်ဖ်သေသာဟ် ။
ကျမ်းကိုးများ
- အစ်ဗ်နေ သွာ အူစ် ၊ အလီဘင်န် မူစာ ၊ အဒဗ်ဗေ ဟူဇူရ် ၊ ဘာသာပြန် ဆိုသူ မိုဟမ္မဒ် ရူဟီ ၊ ကွမ်း ၊ နရှ်ရေ အန်ဆွာရီ ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၀ ခုနှစ်။
- ဘနီ ဟာရှင်မ်မီ ခိုမေနီ ၊ ဆယက်ဒ် မိုဟမ္မဒ် ဟိုစိုင်းန် ၊ သောင်ဇီးဟိုလ်မစာအေလ် မရာဂျေအ် မိုသွာဗစ်က် ဗါ ဖသာဝါယေ စီဇ်ဒေဟ် နဖရ် အဇ် မရာဂျေအ် မိုအဇန်းမ် မေသက္က်လီးဒ် ၊ ကွမ်း ၊ ဒဖ်သရ်အင်န်သေရှာရာသ် အစ္စလာမ်မီ ဝါဗစသဟ် ဗေ ဂျာမာအသ်သို မိုဒရေစီးန် ဟောင်ဇေဟ်အေလ်မီယဟ် ကွမ်း ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၅ ခုနှစ် ။
- ဖွာဇေလီ ၊ကာဒေရ် ၊ အေရ်ဖာန် နေ နမာဇ် ၊ တီဟီရန် ၊ နရှ်ရ် ရေ ဖဇီးလသ် အေလ်မ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၈ ခုနှစ်။
- ကွမ်းမီ ၊ အာဘာစ် ၊ ဒက်စ်သူရ်ရိုလ်အမလ် ဝ မိုရ်ဝါရီဟာယေ ဒရခ် ရှာန်း (လအာလီ မန်စူရဟ်) ၊ ဂေရ်ဒ် အာဝရန်ဒေဟ် မိုဟမ္မဒ် ဟိုစိုင်းန် ရဗ်ဗါနီ ၊ ကွမ်း ၊ နရှ်ရ် အဟဒ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၁ ခုနှစ်။
- မဂျ်လေစီ ၊ မိုဟမ္မဒ် ဘာကဲရ် ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ရိုလ်ဂျမေအသို လေဒရ်ရေအက်ခ်ဗာရိုလ် အအေ မသိုလ်အသွဟာရ် ၊ ဘေရွတ်၊ ဒရိုအဲဟ်ယာ အိုလ်သိုရာစ်စိုလ်အရဘီ ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၃ ခုနှစ်။ ခရစ် သက္ကရာဇ် ၁၉၈၃ ခုနှစ် ။