အဲဟ်ဗါသွ်

အဲဟ်ဗါသွ် (အရဘီ : الإحباط ) ဆိုသည်မှာ အပြစ်(ခ)ဂိုနာဟ်ကြောင့် အေဗါဒသ်(ခ) ခဝပ်ကိုးကွယ်ခြင်း၏ ဆဝါးဗ် ပျက်စီးသွား ဆုံးရှုံးသွားရခြင်း ကိုခေါ်ဆိုပါသည်။ အဲဟ်ဗါသွ် အား အေလ်မေကလာမ် တွင် ဆွေးနွေးတင်ပြ ထားပါသည်။ ရှီအဟ် အိုလမာ အနေဖြင့် အဲဟ်ဗါသွ် ကိစ္စ နှင့် ပတ်သက်ပြီး သက်ဝင် ယုံကြည်လက်ခံ ခြင်း မပြုထားကြပေ။ သို့သော် မိုအ်မင် မှ မိုရ်ဒဒ် (ဇာတ်ပျက်) သွားသူ အတွက် သာလျင် အဲဟ်ဗါသွ် ကို လက်ခံထားကြပါသည်။ အဲဟ်လေ့စွန္နသ်(ခ) စွန်နီ များအကြားတွင် ဤကဲ့သို့ အဲဟ်ဗါသွ် အမြင်ကို အရှာအေရဟ် ဂိုဏ်း မှ ရှီအဟ် အတိုင်း လက်ခံထားကြပါသည်။ သို့သော် မိုအ်သဇလဟ် ဂိုဏ်း အနေဖြင့် ဂိုနဟ်များ(ခ) အပြစ်များကြောင့် မနုဿလူသား၏ ကောင်းမှုများကို ပျက်စီး သွားသည်ဟု လက်ခံထားကြပါသည်။

ကုရ်အာန် နှင့် ဟဒီးစ်တော် များတွင် ဟဗ်သွ်ဆိုင်ရာ လုပ်ရပ်များ၏ ဟဘ်ဘတ်များအကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး အချို့သော ဥပမာများကို ဖော်ပြထားပါသည်။ သို့သော် ရှီအဟ် အိုလမာ အနေဖြင့် အဓိက အားဖြင့် အက်လ်(အသိဉာဏ်) အရ အဲဟ်ဗါသွ် လက်မခံကြပေ။ ရှီအဟ် အာလင်မ်များ သည် ဤကိစ္စများကို အဒမ် မေ အဲဟ်ဗါသွ် နှင့်အညီ သဖ်စီးရ် (ခ) အကျယ် ဖွင့်ဆိုကြပါသည်။ ရှီအဟ် အာလင်မ်များ မှ အချို့ သည် အဲဟ်ဗါသွ် ကို ငြင်းဆိုထားခြင်း အတွက် ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် မှ အာယသ်တော်များ ကို ကိုးကား ထားကြပါသည်။ သို့သော် ရှီအဟ် အိုလမာ အကြား အနည်းငယ်သာ လျင် ပမာ အားဖြင့် မရ်ဂျအ်သက္က်လီးဒ်တော် တစ်ပါး ဖြစ်ပြီး မိုဖစေရ် ရိုကုရ်အာန် တစ်ပါး ဖြစ်သည့် အာယာသွလ္လာဟ် အလ်အွဇ်မာ နာစေရ် မကာရေမ်မိုရှီရာဇီး အနေဖြင့် အဒမ် မေ အဲဟ်ဗါသွ် (အဲဟ်ဗါသွ် မရှိ) အတွက် အက်လ်လီ (အသိဉာဏ်) သို့မဟုတ် နကလီ (ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် ၊ ဟဒီးစ်တော်များ ) အရ သက်သေ မရှိကြောင်း ဤ အတွက် အဲဟ်ဗါသွ် သည် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဆိုထားပါသည်။

အဲဟ်ဗါသွ် ၏ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုချက် နှင့် ၎င်း ၏ အ‌ရေးပါမှု

အဲဟ်ဗါသွ် သည် ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် ဆိုင်ရာ အခေါ်အဝေါ် တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။အေလ်မေကလာမ် တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီး ယင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အမျိုးမျိုးသော အမြင်များကို ဖော်ပြခဲ့ကြ ပါသည်။ ဤ အဲဟ်ဗါသွ် ၏ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အခေါ်အဝေါ် ၏ အဓိပ္ပာယ် မှာ ဆိုသည်မှာ အပြစ်(ခ) ဂိုနာဟ်ကြောင့် ကောင်းမှု ကုသိုလ် များ ၏ ဆဝါးဗ် ပျက်စီးသွား ဆုံးရှုံးသွားရခြင်း ကိုခေါ်ဆိုပါသည်။ အဲဟ်ဗါသွ် ဆန့်ကျင်ဘက်၌ သက်ဖီးရ် ဖြစ်ပါသည်။ အဓိပ္ပာယ် မှာ ကောင်းမှု ကုသိုလ်များ ပြုလုပ်ခြင်း ကြောင့် ဂိုနာဟ် (ခ) အပြစ် ပျက်ပယ် သွား ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ အဲဟ်ဗါသွ် ဟူသော စကားလုံး နှင့် ဤ စကားလုံး ၏ မွတ်ရှ်သကာသ် (ဆင်းသက်လာခြင်းများ) ကို ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် တွင် ဆယ့်ခြောက်ကြိမ်တိုင်တိုင် ဖော်ပြထားပါသည်။ အေလ်မေကလာမ် တွင် အဲဟ်ဗါသွ် ကိစ္စ နှင့် ပတ်သက်ပြီး ကေယာမသ် ။ ဆဝါးဗ် နှင့် အေကာဗ် သို့မဟုတ်ဝအ်ဒဟ် နှင့် ဝအီးဒ် ကဲ့သို့ ခေါင်းစဥ်များ အောက်တွင် ဆွေးနွေး တင်ပြထားပါသည်။

အဲဟ်ဗါသွ် နှင့်ပတ်သက်ပြီး မွတ်စလင်မ် ပညာရှင် များ၏ ဘုံ အမြင်များ နှင့် သဘောထားကွဲလွဲမှု အမြင်များ

ရှီအဟ်များ အပါအဝင် အစ္စလာမ့် ဂိုဏ်းများ အားလုံး၏ အဆိုအရ အချို့သော အပြစ်များကို ကျူးလွန်ခြင်း သည် ကောင်းမှုကုသိုလ်များ ပျက်စီးဆုံးရှုံးစေပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် မွတ်စလင်မ် ပညာရှင်အားလုံး၏ လက်ခံ ယုံကြည်ချက်အရ သက်ဝင်ယုံကြည်သူ မိုအ်မင် ၏ကောင်းမှုကုသိုလ်အားလုံးသည် ၎င်း ၏ မိုရ်ဒဒ် (ဇာတ်ပျက်) ပြီးနောက် ( ဇာတ်ပျက်ပြီး သောင်ဗဟ်မလုပ်လျင်) ပျက်စီး ပျက်ပယ် သွား ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ မွတ်စလင်မ် အိုလမာ ၏ ထင်မြင်ယူဆချက် ကွာခြားချက်မှာ အဲဟ်ဗါသွ် သည် မိုရ်ဒဒ် (ဇာတ်ပျက်) ဖြစ်ခြင်း ၊ ကုဖ်ရ် ကြောင့်သာလျင် ကောင်းမှု ကုသိုလ်များ အား ပျက်စီးပျက်ပယ် သွားသလား? သို့မဟုတ် အခြား ဂိုနာဟ် (ခ) အပြစ် များ ကြောင့်လည်း ဖြစ်ပါသလား? ဆိုသည့်အချက် ဖြစ်ပါသည်။ အရှာအေရဟ် ဂိုဏ်း မှ ရှီအဟ်များ၏ ကျော်ကြားသည့် အမြင် အတိုင်း အဲဟ်ဗါသွ် နောက်ပိုင်းဖော်ပြသည့်အဓိပ္ပာယ် သည် မမှန်ဟု လက်ခံ ယုံကြည် ထားကြပါသည်။ သို့သော် မိုအ်သဇလဟ် ဂိုဏ်း အနေဖြင့် အဲဟ်ဗါသွ် အားလုံး မှန်သည် ဟု လက်ခံ ယုံကြည် ထားကြပါသည်။ ၎င်းတို့ အနေဖြင့် မိမိတို့၏ သက်ဝင် လက်ခံ ယုံကြည် ချက် ကို သက်သေ အထောက်အထား များ ပြရန် အက်လ် (အသိဉာဏ်) အပေါ် မှီခိုအားထားခဲ့ပါသည်။ ရှီအဟ် နှင့် အရှာအေရဟ် ပညာရှင်များက အဆိုပါ သက်သေ အထောက်အထား များကို ဖြေကြားထား ခဲ့ကြပါ သည်။

ရှီအဟ်များ၏ အမြင်

ရှီအဟ်များကြား ရေပန်းစားနေတဲ့ အမြင်ကတော့ အဲဟ်ဗါသွ် ဟာ မမှန်ပါဘူးဆိုတာ ဖြစ်ပါသည်။ လေး ရာစုရှိ ရှီအဟ် မိုသကလင်မ် တစ်ပါးဖြစ်သည့် ရှိက်ခ် သူစီ သည် အဲဟ်ဗါသွ် ကို ယေဘုယျအားဖြင့် ငြင်းဆိုထားပါသည်။ပြီးတော့ အဲဟ်ဗါသွ် ၏ အဓိပ္ပာယ် ကို ထင်ရှားစွာ ရည်ညွှန်း ပြသည့် ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် ၏ အာယသ် တော်များ သက်သေ အဖြစ်ထူ၍ မရကြောင်း အကြောင်း မှာ ယုံကြည်ချက်များ ၏အခြေခံအုတ်မြစ်သည် အက်လ် (ခ) အသိဉာဏ် အပေါ်အခြေခံ ဖြစ်ကြောင်း ပြီးနောက် အက်လ် (ခ) အသိဉာဏ် နှင့် သဟဇာတဖြစ်စေသောနည်းဖြင့် ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် ၏ အာယသ်တော်များ ကို မလွယ်မသွေ အဓိပ္ပာယ်ပြန်ရမည် ဖြစ်သည့် အတွက် ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အာယာသွလ္လာဟ် ဂျအ်ဖရ် စိုဗဟာနီ မှ အပြစ်ဖြင့် ကောင်းသော အကျင့်ကို ဖျက်ဆီးခြင်းသည် ကတိနှင့် မတရားမှု တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် သည် မတရားမှုကို မပြုသောကြောင့် အပြစ် ကျူးလွန်ခြင်းဖြင့် လူ၏ ကောင်းသော အကျင့်ကို ဖျက်ဆီးခြင်း မရှိကြောင်းကို ရေးသားထားပါသည်။ထိုနည်း တူစွာ ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် ၏ အာယသ်တော်များ ( ပမာအားဖြင့် စူရဟ် ဇလ်ဇါလ် ၏ အာယသ် တော် အမှတ် ၇ နှင့် စူရဟ် နဂျ်မ် ၏ အာယသ်တော် အမှတ် ၄၀ ) ကို အခြေခံ ၍ မနုဿ လူသား သည် ကေယာမသ် (ခ) တရားစီရင်ရာနေ့တွင် မိမိ တို့ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် (ကောင်းမှု နှင့် မကောင်းမှု ) မှန်သမျှ ၏ ရလဒ်များ ကိုတွေ့မြင်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ မနုဿ လူသား ၏ ကောင်းမှု မကောင်းမှု မည်သည်မျှ ပျောက်ပျက် သွားမည် မဟုတ်ချေ။

သို့သော် ရှီအဟ် အာလင်မ်များ အကြား အခြား အမြင်များလည်း ရှိပါသည်။ ပမာအားဖြင့် သဖ်စီးရ် နမူနာ ကျမ်းရှင် ဖြစ်ပြီး မိုဖစေရ် ရိုကုရ်အာန် တစ်ပါး ဖြစ်သည့် အာယာသွလ္လာဟ် အလ်အွဇ်မာ နာစေရ် မကာရေမ်မိုရှီရာဇီး အနေဖြင့် အဲဟ်ဗါသွ် ဂျွဇ်အီ (အစိတ်အပိုင်း) အ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း အက်လ်လီ (အသိဉာဏ်) သို့မဟုတ် နကလီ (ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် ၊ ဟဒီးစ်တော်များ ) အရ အဲဟ်ဗါသွ် အတွက် သက်သေ မရှိကြောင်း ဆိုထားပါသည်။ အာယာသွလ္လာဟ် မကာရေမ် မိုရှီရာဇီး အနေဖြင့် လောကီ ရေးရာ နှင့် ပတ်သက် သည့် အဲဟ်ဗါသွ် ၏ ပုံဥပမာဖြင့် လူတစ်ဦးသည် မိမိဘဝတွင် ရရှိသော အရင်း အနှီးများကို အမှားတစ်ခုဖြင့် ဖျက်ဆီးနိုင်သကဲ့သို့ မိမိ၏ ကောင်းမှုကုသိုလ်ကို ကျူးလွန်ခြင်းဖြင့် ဖျက်ဆီး ပစ်နိုင်သည်ဟု မိန့်တော်မူထားပါသည်။ ဤ ပြဿနာတွင် ခြားနားချက်ကို စကားလုံး အငြင်းပွားမှုဟု ယူဆထားပါသည်။ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ကျမ်းရှင် အလာမဟ် မဂျ်လေစီ အနေဖြင့် အပြစ်တိုင်းကို ကုသိုလ်ကောင်းမှု ဖျက်ဆီးခြင်း၏ အကြောင်းရင်းအဖြစ် မယူဆနိုင်ဟုလက်ခံ ယုံကြည်ထားပါသည်။ သို့သော် အာယသ်တော် များနှင့် ဟဒီးစ်တော် များတွင် ဖော်ပြထားသော ကိစ္စများသည် အဲဟ်ဗါသွ် ၏ ဥပမာ များထဲ တွင် ပါဝင်ပါသည်။ သို့သော်လည်း အခြားတစ်နေရာတွင်မူ ၎င်းက အဆိုပါကိစ္စများကို ဟဗ်သွ် အလုပ် မဟုသည့် ပုံစံဖြင့် ရှင်းပြထားပါသည်။

အဲဟ်ဗါသွ် ဖြစ်စေသည့် အကြောင်းအရာများ

မွတ်စလင်မ်အားလုံး၏ အဆိုအရ သက်ဝင် ယုံကြည်သူတစ်ဦးသည် မိုရ်ဒဒ် (ဇာတ်ပျက်) ဖြစ်သွားလျင် ၎င်း၏ ကုဖ်ရ် သည် သူ၏ အတိတ်က လုပ်ရပ်များအားလုံးကို ပယ်ဖျက်မူကို ဖြစ်စေပါသည်။ ကုရ်အာန်၏ အာယသ် တော်များတွင် သက်ဝင်ယုံကြည်ပြီးနောက် မိုရ်ဒဒ် (ဇာတ်ပျက်ခြင်း ) ကောင်းမှုပြုရန် ညွှန်ကြား သူများကို သတ်ဖြတ် ခြင်း ကေယမသ် နှင့် အလ္လာဟ် ၏ အာယသ်တော်များ ( လက္ခဏာတော်များ ) ကို ငြင်းပယ်ခြင်း နေဖာက် (ခ) အရေခြုံခြင်း နှင့် မျက်နှာ နှစ်ဖက်ရှိခြင်း (သစ္စာဖောက်ခြင်း) တို့အား ဟဗ်သွ် ဖြစ်စေသည့် အကြောင်း အရာများ အဖြစ် မှတ်ယူ ထားကြပါ သည်။သို့သော် ရှိက်ခ်သူစီ အနေဖြင့် ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် ၏ အာယသ် တော်များသည် အပြင်ပိုင်းဆိုင် ရာ အဓိပ္ပာယ် အရ အက်လ် (အသိဉာဏ်) နှင့် ဆန့်ကျင် နေသည့်အတွက် အက်လ် (အသိဉာဏ်) နှင့် သဟဇာတ ဖြစ်သည့် အဓိပ္ပာယ် ပြန်ဆို မှု ကို ပြန်သင့် ကြောင်း ဆိုထားပါသည်။

ရှီအဟ်ဟဒီးစ် တော်များ တွင်လည်း ဟဗ်သွ် ဖြစ်စေသည့် အကြောင်းရင်းများအနက်မှ အောက်ပါ အပြစ်များကို ဖော်ပြထားပါသည်။ အေမာမ် အလီ (အ.စ) ၏ ဝေလာယသ် အား ငြင်းဆိုခြင်းဆင်းရဲ ဒုက္ခကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် စိတ်မရှည်ခြင်း အိမ်ထောင်သည် ယောက်ျား သို့မဟုတ် မိန်းမအား ဇေနာ ပြုသည် ( အိမ်ထောင်ရေးဖောက်ပြန်သည် ) ဟု စွပ်စွဲခြင်း မယုံ သင်္ကာ ဖြစ်ခြင်းပြစားခြင်း ငြင်းခုံခြင်း တို့ ဖြစ်ပါသည်။

အလာမဟ် မဂျ်လေစီ အနေဖြင့် ဤ ရီဝါယသ်တော်များ ဟဒီးစ်တော်များ ကို ရှီအဟ် အမြင် အရ အဲဟ်ဗါသွ် နှင့် သဟဇာတ ဖြစ်အောင် ကြိုးစားထားပါသည်။ အလာမဟ် မဂျ်လေစီ ၏ အဆို အရ ဟဗ်သွ် အား ရီဝါယသ်တော်များ တွင် ဟဗ်သွ် ၏ အဓိပ္ပာယ် အစစ်ကို သုံးထားခြင်း မဟုတ်ဘဲ တစ်နည်းအားဖြင့် အချို့ ကောင်းမှုကုသိုလ်များ ကို အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် လက်ခံ ရန် အနာဂတ်တွင် အချို့ အပြစ်များကို မလုပ်ဖို့ စည်းကမ်းချက် သတ်မှတ်ထားသည် ဖြစ်ကြောင်း ပြီးနောက် အပြစ်များကို ကျူးလွန် ခြင်းသည် ၎င်း အနေဖြင့် အစ ပထမတည်း က ကောင်းသည့် အလုပ် ကုသိုလ်ကောင်းမှု ကို သတ်မှတ်ထားသည့် စည်းမျဥ်း စည်းကမ်း များ အားလုံး နှင့် အညီ ပြုလုပ် ခဲ့ခြင်း မဟုတ်သည့် အတွက် ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ပြီးနောက် အခြေခံ အားဖြင့် ၎င်းသည် ဆဝါးဗ် (အကျိုးဆုလာဘ် ) နှင့်မထိုက်တန်သည့် အတွက်ဖြစ်ကြောင်း ဆိုထား ပါသည်။ဤအမြင် အား ရှီအဟ်များ ၏ ထင်ရှားကျော်ကြားသည့် အမြင်ဟု ဆိုထားပါ သည်။

တမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏ အထံတော်၌ အသံကျယ်စွာ ပြောဆိုခြင်း

စူရဟ် ဟွတ်ဂျ်ရာသ် ၏ အာယသ်တော် အမှတ် ၂ တွင် မိုအ်မင်များ အား မိမိတို့၏ အသံ အား တမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏ အသံထက် မကျယ်အောင် နှင့် တမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏ ရှေ့တော် တွင် ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ပြောဆိုခြင်း မပြုရန် တားမြစ်ထားပါသည်။ထိုသို့ဖြင့် မိုအ်မင်များ ၏ ကောင်းမှု ကုသိုလ်များ ဟဗ်သွ် မဖြစ် သွားရန် ဖြစ်ပါသည်။ ရှီအဟ် သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ သည် ကုဖ်ရ် (ငြင်းပယ်ခြင်း) နှင့် ရှေးရ်က် (အလ္လာဟ် နှင့်နှိုင်း၍ ကိုးကွယ်ခြင်း ) မှလွဲ၍ အခြားဂိုနာဟ် သည် ဟဗ်သွ် ကို ဖြစ်စေသည့် အကြောင်းရင်း အဖြစ် မည်သို့အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း ဤ စူရဟ် ဟွတ်ဂျ်ရာသ် ၏ အာယသ်တော် အမှတ် ၂ နှင့် မျှတစေရန်အတွက် မတူညီသော အဖြေများကို ပေးထားပါသည်။

• တမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏ အသံတော် ထက် အသံကို ကျယ်အောင် ပြုလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် တမန်တော်မြတ် (ဆွ) အနီး တွင် အသံကျယ်လောင် စွာ ဖြင့် စကားပြောဆို ခြင်း ထိုသို့ပြောဆိုသည့် အခါ တမန်တော်မြတ် (ဆွ) အား စော်ကား လိုသော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်းသည် ကုဖ်ရ် တစ်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ မွတ်စလင်မ်အားလုံး၏ အမြင်အရ ကာဖေရ် ဖြစ်သွားခြင်းသည် လူသားများ၏ လုပ်ရပ်အားလုံးကို ဟဗ်သွ် (ခ)ပျက်ပြယ်စေသွားပါသည်။

• တမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏အထံတော်၌ရှိနေခြင်းသည်ဆဝါးဗ် ရစေသည့် လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ အကယ်၍ မိုအ်မင် (ခ) သက်ဝင်ယုံကြည်သူများသည် တမန်တော်မြတ်(ဆွ) အား စော်ကားလိုသော ရည်ရွယ် ချက်ဖြင့် ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် စကားပြောဆိုပါက ထိုလုပ်ရပ်သည် တမန်တော်မြတ်(ဆွ) ထံတော် ၌ ရှိနေခြင်း၏ ဆဝါးဗ် (ခ) ကုသိုလ်ကို ပျောက်ကွယ်သွားစေမည် ၊ပယ်ပျက်စေမည် ဖြစ်ပါသည်။

• မိုအ်မင် ၏ ရှိသမျှ ကောင်းမှုကုသိုလ် လုပ်ရပ်များ အားလုံးသည် တမန်တော်မြတ် (ဆွ) တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စော်ကားမှုကြောင့် ဟဗ်သွ် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ဤကိစ္စကိုဆန့်ကျင်သည့် အက်လ်လီ (ခ) ဉာဏ်ပိုင်ဆိုင်ရာ အထောက်အထားလည်း မရှိချေ။

ဆက်နွယ်နေသည့် ဆောင်းပါး

• သက်ဖီးရ်ရေ ဂိုနာဟာန်