အဗ်ဒို ဆွာလေဟ်
အဗ်ဒို ဆွာလေဟ် (အရဘီ: العَبْدُ الصّالِح) ဆိုသည်မှာ သီလ ၊သမာဓိ ရှိသည့် ကျွန်ဖြစ်ပါသည်။ ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန် ၏ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အသုံး အနှုန်း အရ အချို့ ပုဂ္ဂိုလ်များ အတွက် သုံး ထားပါသည်။ ရှီအဟ် နှင့် စွန်နီ ကျမ်းကိုးများ အရ အေမာမ်ကာစင်မ် (အ.စ) ကို ခဝပ် ကိုးကွယ် မှု အများအပြားပြုလုပ်သည့် အတွက်ကြောင့် အဗ်ဒို ဆွာလေဟ် အမည် တွင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ဤ စကားလုံးအား ကုရ်အာန် ကျမ်းတော်မြတ် တွင် အများကိန်းပုံစံ (အေဗါသိုကလ်ဆွာလေဟီးန် ) ဆိုပြီး အသုံးပြုထားသည် ။[၁] ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန်တွင် ဟဇရသ်နူးဟ်(အ.စ) နှင့် ဟဇရသ် လူးသွ် (အ.စ) တို့ နှစ်ဦးအား အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ်၏ သီလ၊သမာဓိရှိသည့် ကျွန် နှစ်ဦး အဖြစ် မှတ်တမ်း တင်ထားပါ သည်။[၂] ရီဝါယသ်တော် တွင်လည်း ဟဇရသ် ဇိုလ်ကရ်နိုင်း အား အဗ်ဒို ဆွာလေဟ် ဟုဆိုသည် ဘွဲ့ ဖြင့် မှတ်တမ်းတင်ထားပါသည်။[၃] ရှီအဟ်၊ ဆွန်နီ ကျမ်းအရင်းအမြစ်များအရ အေမာမ် ကာစင်မ် (အ.စ) သခင်အား အေဗါဒသ် (ခ) အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ်အား ခဝမ်ကိုးကွယ်ခြင်း အများ အပြား ပြုလုပ်သည့် အတွက်ကြောင့် အဗ်ဒို ဆွာလေဟ် ဟုဆိုသည် ဘွဲ့ ပိုင်ရှင် ဖြစ်ကြောင်း’ ဖော်ပြထား ပါသည်။ [၄]အေမာမ် ထံ မှဆင့်ပြန် လာသည့် ရီဝါယသ်တော်အချို့ အရ လည်း အေမာမ် အား ဤဘွဲ့ဂုဏ်ပုဒ် ဖြင့် ဖော်ပြထားပါသည်။[၅]အေမာမ် ဂျအ်ဖရ်ဆွာဒစ်က် (အ.စ) ထံ မှ ဆင့်ပြန် လာရှိ သည့် ဟဇရသ် အဘာစ် (အ.စ) ၏ ဇေယာရသ် တွင် အဗ်ဒို ဆွာလေဟ် ဟုခေါ် ဆို ထားပါသည်။[၆]ထိုနည်းတူစွာ မွတ်စလင်မ်ဗင် အကီးလ် [၇] နှင့် ဟာနီ ဗင်အိုရ်ဝဟ်[၈]တို့၏ ဇေယာရသ် တွင်လည်း ၎င်းတို့ နှစ်ဦး အား အဗ်ဒို ဆွာလေဟ် ဟု ခေါ်ဆိုပြီး စလာမ် ဆိုထားပါသည်။ ပြီးနောက် ထိုနည်းတူစွာ နမာဇ် ဝတ်ပြုချိန် တွင် အလ္လာဟ် ဟို အရှင် မြတ် ၏ ဆွာလေဟ် ကျွန် များ အပေါ် ဆလ်ဝသ် နှင့် စလာမ် ပေးပို့ပါသည်။[၉]
အောက်ခြေ မှတ်စုများ
- ↑ စူရဟ် နမရ် ၊ အာယသ်တော် အမှတ် ၁၉။
- ↑ စူရဟ် သဒဟ်ရီးမ် ။ အာယသ်တော်အမှတ် ၁၀။
- ↑ မဂျ်လေစီ ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၃ ၊ အတွဲ ၁၂ ၊ စာမျက်နှာ ၁၉၉ / အယာရှီး၊ သဖ်စီးရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၃၈၀ ၊ အတွဲ ၂ ၊ စာမျက်နှာ ၃၄၃။
- ↑ ဘဂ္ဂဒတ်ဒီ ၊ သာရီးခ်ခေ ဘဂ္ဂဒတ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၁၇ ၊ အတွဲ ၁၃၊ စာမျက်နှာ ၂၉၊ယအ်ကူဘီ ၊ သာရီးခ်ခိုလ်ယအ်ကူဘီ ၊ ဒါရို ဆွာဒေရ် ၊ အတွဲ ၂ ၊ စာမျက်နှာ ၄၁၄။
- ↑ ကိုလိုင်းနီ ၊ အလ်ကာဖီး ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၇ ၊ အတွဲ ၁ ၊ စာမျက်နှာ ၁၇၇၊၅၃၉၊ အတွဲ၃၊ စာမျက်နှာ ၅၉ ၊ ၁၀၉ ၊ အတွဲ ၄ ၊ စာမျက်နှာ ၄၁၂၊၇၂။
- ↑ အစ်ဗ်နေကောင်လဝိုင်ယေဟ် ၊ ကာမေလ်လွတ်ဇ်ဇေယာရာသ် ၊ အီရန်သက္ကရာဇ် ၁၃၅၆ ခုနှစ် ၊ စာမျက်နှာ ၂၅၇ / မဂျ်လေစီ ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၃ ၊ အတွဲ ၉၈ ၊ စာမျက်နှာ ၂၇၇။
- ↑ အစ်ဗ်နေမရှ်ဟဒ်ဒီ ၊ အလ်မဇာရိုလ်ကဘီးရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၊စာမျက်နှာ ၁၇၈ / မဂျ်လေစီ ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၃ ၊ အတွဲ ၉၇ ၊ စာမျက်နှာ ၄၂၈။
- ↑ အစ်ဗ်နေမရှ်ဟဒ်ဒီ ၊ အလ်မဇာရိုလ်ကဘီးရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၊စာမျက်နှာ ၁၇၈ / မဂျ်လေစီ ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၃ ၊ အတွဲ ၉၇ ၊ စာမျက်နှာ ၄၂၈။
- ↑ အေမာမ်ခိုမေနီ ဝ ဒီဂယ်ရာန် ၊ ရေစာလေဟ် သောင်ဇီးဟိုလ်မစာအေလ် (မရာ ဂျေအ်) ၊ ဒဲဖ်သရ် အင်န်သေရှာရာသ်သေ အစ္စလာမ်မီ ၊ အတွဲ ၁ ၊ စာမျက်နှာ ၅၉၈။
ကျမ်းကိုးမျာ
- အစ်ဗ်နေကောင်လဝိုင်ယေဟ် ၊ဂျအ်ဖရ် ဘင်န် မိုဟမ္မဒ် ၊ ကာမေလ်လွတ်ဇ် ဇေယာ ရာသ် ၊ သဆဟီးဟ် အဗ်ဒိုလ်ဟိုစိုင်းန် အမီးနီ ၊ နဂျဖ် ၊ဒရိုလ်မိုရ်သဇဝီးယေဟ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၅၆ ခုနှစ်။
- အစ်ဗ်နေမရှ်ဟဒ်ဒီ ၊ အလ်မဇာရိုလ်ကဘီးရ် ၊ သဆဟီးဟ် ဂျဝါဒ် ကွမ်းမီ အစ္စဖဟာနီ ၊ ကွမ်း ၊ ဒဖ်သရ် အင်န်သေရှာရာသ် အစ္စလာမ်မီ ၊ဂျမေအေဟ် မိုဒရစီးန် ဟောင်ဇေဟ် အေလ်မီ ယေ ကွမ်း ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၁၉ ။
- အေမာမ်ခိုမေနီ၊ ရူဟိုလ္လာဟ် ဝစာယေရ် မရာဂျေအ် ၊ ရေစာလေဟ် သောင်ဇီး ဟိုလ်မစာအေလ် (မရာ ဂျေအ်) ၊ ပြုစုသူ ဆယက်ဒ် မိုဟ္မဒ် ဟစန် ဘနီ ဟာ ရှင်မ်မီ ခိုမေနီ ဝအဲစ်စာန်အူစူလီ ၊ကွမ်း ၊ ဒဲဖ်သရ် အင်န်သေရှာရာသ်သေ အစ္စလာမ်မီ ၊ သက္ကရာဇ်မသိ ။
- ဘဂ္ဂဒတ်ဒီ ၊ ခသီးဗ် ၊ သာရီးခ်ခေ ဘဂ္ဂဒတ် ၊ ဘေရွတ်ဒ် ၊ ဒရို ကိုသွဗ်ဗေလ် အေလ်မီ ယေဟ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၁၇ ။
- အယာရှီး၊ မိုဟမ္မဒ် ဘင်န် မတ်စ်အူဒ် ၊ သဖ်စီးရ် အလ်အာယာရှီး ၊ သဆဟီးဟ် ဆယက်ဒ် ဟာရှင်မ် ရစူလီ မဟလာသီ ၊ တီဟီရန်၊ အလ်မသွ်ဘူအဟ် အလ် အေလ်မီး ယေ ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၃၈၀ ။
- ကိုလိုင်းနီ ၊ မိုဟမ္မဒ် ဘင်န် ယအ်ကူးဗ် ၊ အလ်ကာဖီး ၊ သဆဟီးဟ် အလီအက်ဘရ် ဂဖာရီ ဝ မိုဟမ္မဒ် အာခွန်ဒီ ၊တီဟီရန် ဒရို ကိုသွဗ်ဗေလ်အေလ်မီယေဟ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၁၇ ။
- မဂျ်လေစီ ၊ မိုဟမ္မဒ် ဘာကဲရ် ၊ ဘေဟာရိုလ်အန်နဝါရ် ၊ ဘေရွတ်ဒ် ၊ ဒရိုအဲဟ်ယအ် အလ်သိုရာစိုလ်အရဘီ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၀၃။
- ယအ်ကူဘီ ၊ အဲဟ်မဒ် ဘင်န် အဘီ ယအ်ကူဘ် ၊ သာရီးခ်ခိုလ်ယအ်ကူဘီ ၊ ဘေရွတ်ဒ် ၊ ဒါရို ဆွာဒေရ် သက္ကရာဇ်မသိ။