စာကီယေ ကောင်စဲရ်

wikishia မှ

စာကီယေ ကောင်စဲရ် (အရဘီ : ساقي الكوثر) သည် ဟဇရသ် အလီဘင်န် အဘီ သွာလစ်ဗ် (အ.စ) ၏ ဂုဏ်တော်များ တစ်ခု ဖြစ်ပြီး အဓိပ္ပာယ် မှာ ကောင်စဲရ် ကန်တော် မှ အခြားသူများ ကို ကောင်စဲရ်ရေ တိုက်ကျွေးသည့်သူ ဟု ဖြစ်ပါသည်။

စာကီယေ ကောင်စဲရ် သည် စာကီ နှင့် ကောင်စဲရ် ပေါင်းစပ်ထားပါသည်။ စာကီဆိုသည် ရေးပေးသူ ရေးတိုက်သူ သို့မဟုတ် အခြားသူတစ်ဦး တစ်ယောက် အား ရေ တိုက် ကျွေးသူ သို့မဟုတ် အခြား သူတစ်ဦး တစ်ယောက် အား ရေပေးသူ ကို ခေါ်ဆိုပါသည်။[၁] / [၂] အရင်တုန်းကတော့ ရေအား ရေခွက် တွင်ထည့်ပြီး တခြား သူတစ်ဦး တစ်ယောက် ကို ပေးသူကိုခေါ်ဆိုပါသည်။ကောင်စဲရ် ဆိုသည် မှာ ကောင်းခြင်း အမြောက်အများ ဟုလည်းပဲ အဓိပွာယ်ရပါသည်။[၃] အချို့ မိုဖစေရ်များ (ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် အား အကျယ်ဖွင့်ဆိုသည့် ပညာရှင်များ ) အနေဖြင့် ကောင်စဲရ် ဆိုသည့် စကားလုံး အား စူရဟ်ကောင်စဲရ် ၏ ပထမဆုံး အာယသ် တော် အား မဟာတမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏ ကန်တော် ဟုလက်ခံ ထားကြပြီး၎င်းကန်တော် ရှိ ရေသည် နို့ထက်ဖြူ ၍ ပျား ရည် ထက် ချို သည်ဟု ဆိုထားကြပါသည်။[၄] ရှီအဟ် နှင့် ဆွန်နီ ရီဝါယသ် တော်များ ကို အခြေ ခံ ၍ အေမာမ် အလီ (အ.စ) သည်ဤကန်တော် ၏ စာကီ ဖြစ်ပါသည်။[၅] ကဗျာ များတွင်လည်း ဟဇရသ် အလီ (အ.စ) အား စာကီယေ ကောင်စဲရ် အဖြစ် ဖော်ပြထားတာကို တွေ့မြင် နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။[၆]

မူရင်း ပါရှန်း(ဖွာရစီ)ကဗျာ[၇]ကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်။

مردی ، ز کَنندۀ در خیبر پرس اسرار کرم ز خواجه قنبر پرس

گر طالب فیض حق به صدقی حافظ سرچشمه آن ز ساقی کوثر پرس


အောက်ခြေ မှတ်စုများ

  1. ဖရ်ဟန်ဂ် လိုဂသ်သေ အမီးဒ် ၊ စာကီ ဆိုသည့် စကားလုံး
  2. ဖရ်ဟန်ဂ် လိုဂသ်သေ အမီးဒ် ၊ စာကီ ဆိုသည့် စကားလုံး
  3. ဒါနစ်ရှ် နာမေ ဝါ ကုရ်အာန် ဝါ ကုရ်အာန် ဘဂျူဟစ်ရှ်ရှီ ၊ အီရန်သက္ကရာဇ် ၁၃၇၇ ခုနှစ် ။ အတွဲ ၂ ။ စာမျက်နှာ ၁၂၆၉ ။
  4. စူယူသီ ဒွဒ်ရေလ်မန်စူရ် ၊ ဒါရိုလ်ဖေက်ရ် ၊ ဘေရွတ် ၊ အတွဲ ၈ ၊စာမျက်နှာ၆၄၈။
  5. ခဝါရဇ်မီ ၊ အလ်မိုနာကစ်ဗ် ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၁၄ ခုနှစ် ။သွဗရီ ၊ ဇခါအေရိုလ်အွက်ဗါ ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၃၅၆ ခုနှစ်၊ အတွဲ ၁၊ စာမျက်နှာ ၈၆။
  6. အစ်ဗ်နေ ယမီးန် ၊ ဒီဝန် နို အရှ်အာ အစ်ဗ်နေ ယမီးန်။ ဟာဖစ်ဇ် ရှီးရာဇီး ၊ ဒီဝန် ၊ စာမျက်နှာ ၇၆၃ ၊မော်လဝီ ကွလ်လီယာသ် ရှမ်းစ် သဗ်ရီဇီး ဤ ဂဇလ် ၃၂၁၃ ဤ စာမျက်နှာ ၁၁၈၉။ အသွာရ် နိုင်ရှာပူရီ ၊ မန်သစ်က်အလ်သွယရ် ၊ စာမျက်နှာ ၂၆။
  7. ဟာဖစ်ဇ် ရှီးရာဇီး ၊ ဒီဝမ်းန် ၊ စာမျက်နှာ ၇၄၃။

ကျမ်းကိုးမျာ

  • ခဝါရဇ်မီ ၊ မိုဝဖက် ဘန် အဲဟ်မဒ် ၊ ပုံနှိပ် မာလစ်က် မဲဟ်မူဒီ ၊ကွမ်း ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၄၁၄ ခုနှစ်။
  • ခိုရန်မ်ရှာဟီ ၊ ဘဟာအွဒ် ဒီးန် ၊ ဒါနစ်ရှ် နာမေ ဝါ ကုရ်အာန် ဝါ ကုရ်အာန် ဘဂျူဟစ်ရှ်ရှီ ၊ ဒိုစ်သာန် ၊ နာအီးဒ် ၊ တီဟီရန် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၇၇ ခုနှစ်။
  • စူယူသီ ၊ အဗ် ဒိုရ်ရဲဟ်မန် ဗင် အဘီ ဘကဲရ် ၊ ဒွဒ်ရေလ်မန်စူရ် ဖီးလ် သဖ် စီးရ်ရေလ်မာစူရ် ၊ နဂျ်သ် နဂျီးဘ် ပုံနှိပ် ၊ ဘေရွတ် ၊ ၁၄၂၀ ဟီဂျရီ ၊ ၂၀၀၁ ခရစ်နှစ်။
  • ဒီဝန် ခွာဂျဟ် ရှမ်စ်စွတ်ဒ် ဒီးန် မိုဟမ္မဒ် ဟာဖေဇ် ရှီးရာဇီး ၊ ဆယက်ဒ် မိုဟမ္မဒ် ရေဇာ ဂျလာလီ နာအီနီ ဝါ နဇီးရ် အဲဟ်မဒ် ၊ တီဟီရန် ၊ အမီးရ်ကဘီးရ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၆၁ ခုနှစ်။
  • သွဗ်ရီ ၊ အဲဟ်မဒ် ဘင်န် အဗ်ဒိုလ္လာဟ် ၊ ဇခါအေရိုလ်အွက်ဗါ ဖီး မနာကစ်ဗ် ဗေ ဇဝေလ် ကုရ်ဗာ ၊ ဟီဂျရီ သက္ကရာဇ် ၁၃၅၆ ခုနှစ်၊ အဗ်စသ် ဘေရွတ် ပုံနှိပ် ။
  • အစ်ဗ်နေ ယမီးန် ဖရီဝမန်ဒီ ၊ ဒီဝန် နို အရှ်အာ၊ သဆွဟီးဟ် ဟိုစိုင်းန်အလီ ဗါစသာနီ ရာဒ် ၊ ပုံနှိပ် ကေသာဗ် ခူနေ စနာအီ ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၄၄ခုနှစ်။
  • အမီးဒ် ၊ ဟစန် ၊ ဖရ်ဟန်ဂ် လိုဂသ်သေ အမီးဒ် ၊ ဖရ်ဟာဒ် ကုရ်ဘန် ဇာဒေဟ် ၏ ကြီးကြပ်မှုဖြင့် ၊ ပုံနှိပ် အာရှ်ဂအ် ၊ ပထမအကြိမ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၈၉ ခုနှစ်။
  • အသွာရ် နိုင်ရှာပူရီ ၊ ဖရီဒွတ်ဒ် ဒီးန် မိုဟမ္မဒ် ၊ မန်သစ်က်အလ်သွယရ် (မကာမာသ်သိုလ်သုယူရ် ) ၊ ဆယက်ဒ် ဆွာဒစ်က် ဂေါင်ဟရီးန် ၊ တီဟီရန် ၊ ဘန်ဂါဟ် သရ်ဂျွန်မဟ် ဝါ နရှ်ရ် ကေသာဗ် ၊ အီရန် သက္ကရာဇ် ၁၃၅၆ခုနှစ်။