ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ်
ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် (အရဘီ : مِحوَر المُقاوَمَة ) သို့မဟုတ် အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး တပ်ဖွဲ့ ဆိုသည် မှာ အစိုးရနှင့် အစိုးရမဟုတ်သော တပ်ဖွဲ့များ၊ အဓိကအားဖြင့် ရှီအဟ်များ ဖြစ်ပြီး အီရန်၊ ဆီးရီးယား (ဟာဖေဇ် နှင့် ဗရှားအစဒ် ခေတ်များအတွင်း ) ၊ အီရတ်၊ လက်ဘနွန်၊ ယီမင်နှင့် ပါလက်စတိုင်းတို့ တွင် လှုပ်ရှား မှုများ ပြုလုပ်သည့် ဒေသတွင်းညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ကို ရည်ညွှန်းရန် အသုံးပြုသည့် ခေါင်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် ၏ ရည်ရွယ်ချက်များသည် အစ္စရေး၏ သိမ်းပိုက်မှုကို တွန်းလှန်ရန်နှင့် ပါလက်စတိုင်း၏ လွတ်လပ်မှုကို ခုခံကာကွယ်ရန်၊ အနောက်အုပ်စု၏ သြဇာလွမ်းမိုးမှုကို အထူးသဖြင့် အနောက် အာရှဒေသတွင် အမေရိကန် ၏ သြဇာ လွမ်းမိုး မှု နှင့် အာဏာရှင် အစိုးရများ ကို ထိပ်တိုက် ရင်ဆိုင်ခြင်း၊ အက်အိုက်စ် အက်အိုက်စ် ( ISIS ) (ခ) ဒါအေရှ် ကဲ့သို့သော သက်ဖီးရီ အဖွဲ့များ ၏ လုပ်ရပ်များကို တားဆီး ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် ၏ ဝင်ရိုးဖွဲ့စည်းခြင်းသည် အီရန်၏ အစ္စလာမ့် တော်လှန်ရေးမှ ပေါက်ဖွား လာသော တန်ဖိုးများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု နှင့် အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေးနှင့် ကိုလိုနီ ဆန့်ကျင် ရေးလှုပ်ရှားမှုများ အတွက် အီရန်၏ အစ္စလာမ်မစ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံ မှ ပံ့ပိုးမှုရလဒ် ဖြစ်ပါသည်။ လူမှုရေး၊ ဘာသာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုတန်ဖိုးများနှင့် စံနှုန်းများနှင့် တူညီသော ဘုံဒေသဆိုင်ရာ ဝိသေသ လက္ခဏာအဖြစ် နိုင်ငံရေးအစ္စလမ်ဘာသာ၏ ဟောပြောချက်မှ လွမ်းမိုးခံရခြင်းအား ဤကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန် ရေး အဖွဲ့ဝင်များ ကို စည်းလုံးစေသည့် အဓိကလက္ခဏာများအဖြစ် ယူဆထားပါသည်။ ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဝင်ရိုး၏ အဓိကဗျူဟာများထဲမှတစ်ခုမှာ ဤဝင်ရိုးတည်ရှိမှုကို ခြိမ်းခြောက်သည့် ခြိမ်းခြောက် မှုများ ကို ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရန် စစ်ရေးအင်အား တိုးမြှင့်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ရှီအဟ် များ၏ ရပ်တည်ချက်ကို အားကောင်းစေခြင်း၊ ဇီယွန်ဝါဒီအစိုးရ၏ ချဲ့ထွင်မှုအား ကန့်သတ်ခြင်းနှင့် အနောက် အာရှဒေသ တွင် အစီအစဉ်သစ်တစ်ရပ် ဖန်တီးခြင်းတို့သည် ဤဝင်ရိုးအဖွဲ့ဝင်များ၏ အောင်မြင်မှုများတွင် ထည့်သွင်းရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းတို့တွင် အီရန် ၏ ကွတ်ဒ်စ် တပ်ဖွဲ့ ၊ ပါလက်စတိုင်း ရှိ ဟားမတ်စ် နှင့် အစ္စလာမ်မစ် ဂျေဟာဒ် ၊ အီရတ် ၏ နာမည်ကြီး ဟရှ်ဒိုရှ်ရှအ်ဘီ ၊ လက်ဘနွန်မှ ဟစ်ဘွလ္လာဟ် နှင့် ယီမင် ရှိ အန်ဆွာရိုလ္လာဟ် တို့ပါ ဝင်ပါ သည်။
ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် (အဖွဲ့) သည် မိမိတို့၏ လှုပ်ရှားမှုများနှင့် ရည်မှန်းချက်များကို မီးမောင်း ထိုးပြရန်အတွက် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် အလ်မီနာ ၊ အလ်မယာဒီးန် ၊ အလ်မစီရဟ် နှင့် အလ်ဖိုရာသ် ကဲ့သို့သော တီဗီချန်နယ်များ နှင့် သတင်းအေဂျင်စီများကို ထူထောင်ခဲ့ပါသည်။ အီရန် အစ္စလာမ်မစ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံ အစိုးရပိုင် မီဒီယာများသည် ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် (အဖွဲ့ ) ၏ လုပ်ရပ်များကို ဖော်ပြရန် အမျိုးမျိုးသော ပရိုဂရမ်များကို ထုတ်လုပ်ကာ ထုတ်လွှင့်နေပါသည်။
အရေးပါမှု
ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် အင်္ဂလိပ် စကားဖြင့် The Axis of Resistance သည် အနောက်အာရှဒေသကို အုပ်စိုးသော ပါဝါချိန်ခွင်လျှာကို ပြောင်းလဲစေခဲ့ပြီး [1] ဒေသတွင်း အစီအမံသစ်တစ်ရပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် အီရန် ၏ အစ္စလာမ်မစ် တော်လှန်ရေး ဟောပြောချက်မှ ပေါ်ထွက်လာသော ဒေသတွင်း မဟာမိတ် အဖွဲ့ တစ်ခုဖြစ် ပါသည်။ [2] ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် သည် ကိုလိုနီဆန့်ကျင်ရေးနှင့် အာဏာ ရှင်ဆန့် ကျင် ရေး လှုပ်ရှားမှုများအတွက် အီရန်၏ အစ္စလာမ်မစ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံအား ပံ့ပိုးကူညီမှုအပြင် အစ္စလာမ် မစ် နိုးထ မှုအား ထောက်ခံ အားပေးမှု သည် ခုခံရေးဝင်ရိုးများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ၊ ရှီအဟ် များ အားကောင်း လာစေရေး နှင့် အီရန် နှင့် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေး တိုးမြှင့်ရေး ကိုဆောင်ရွက် ခဲ့ပါသည်။ [3] နိုင်ငံတကာနိုင်ငံရေးတွင် အင်အားကြီးနိုင်ငံများ ၏ ကြီးစိုးမှုကို ဝေဖန်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် ပြင်ပကမ္ဘာရှိ အီရန် ၏ အစ္စလာမ်မစ် တော်လှန်ရေး၏ အကျိုးဆက်များနှင့် အကျိုးဆက်များကြောင့် ကြံ့ကြံ့ခံ ခုခံခြင်း၏ဝင်ရိုးကို နိုင်ငံရေး ပညာရှင် များက မြင်ကြပါသည်။ [4] ၎င်းတို့အဆိုအရ တော်လှန်ရေး၊ ခုခံမှုနှင့် အထောက် အထား များ ၏ သင်္ကေတများ သည် အီရတ်-အီရန်စစ်ပွဲအတွင်း ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး စစ်အပြီးတွင် အစ္စလာမ်မစ် နိုးထရေး လှုပ်ရှားမှုများတွင် ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ ရောင်ပြန်ဟပ်မှုများကို တွေ့ရှိခဲ့ရပါသည်။ [5]
အနောက်အာရှရှိ ရှီအဟ် များ ထွန်းကားလာခြင်း [6] ပါလက်စတိုင်းအခွင့်အရေးများ ဖော်ဆောင်ရေး၊ အချို့ သော ဒေသဆိုင်ရာ အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ ဖော်ညွန်းမှုကို ထိပ်တိုက်တွေ့ပြီး အီရန် အစ္စလာမ်မစ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံ ဂုဏ်သိက္ခာရှိစေရေး [7] ဒေသတွင်း အချို့သော အာဏာရှင် အစိုးရများ ပြိုလဲခြင်း [8] အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်၏ လွမ်းမိုးမှု ကျဆင်းလာခြင်း ၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ လွတ်မြောက်ရေး အစိုးရ နှင့် အစ္စရေး တောင်ပိုင်း ညှိနှိုင်းရေးအတွက် စိန်ခေါ်မှု၊ ၃၃ရက် တာ နှင့် ၂၂ရက်တာ စစ်ပွဲများတွင် အစ္စရေး အစိုးရရှုံးနိမ့်မှု နှင့် အက်အိုက်စ် အက်အိုက်စ် ( ISIS ) (ခ) ဒါအေရှ် ကဲ့သို့သော သက္က်ဖီးရီ အဖွဲ့များကို ခုခံခြင်းတို့သည် အနောက်အာရှတွင် ခုခံရေးဝင်ရိုးများ အားကောင်းလာစေရန် ရလဒ် ဖြစ်ပါသည်။ [9]
ဖွဲ့စည်းခြင်း နှင့် အမည်ပေးခြင်း
ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး ဌာနချုပ် သို့မဟုတ် အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး တပ်ဖွဲ့ သည် ဒေသဆိုင်ရာ ပထဝီဝင် နိုင်ငံရေးမဟာမိတ် (စစ်တပ်နှင့် နိုင်ငံရေးမဟာမိတ်) တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပြီး ပြည်နယ် အများအပြား ( အီရန် နှင့် ဟာဖေဇ် နှင့် ဗရှားအစဒ် ခေတ်များအတွင်း ဆီးရီးယား ) နှင့် အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့ များစွာ (လက်ဘနွန်ရှိ ဟစ်ဘွလ္လာဟ် ၊ ဟားမတ်စ် နှင့် ပါလက်စတိုင်းရှိ အစ္စလာမ်မစ် ဂျေဟာဒ် ) တို့ ပါဝင်ပါ သည်။[10] ၎င်း၏ ခေါင်းဆောင်မှုမှာ အီရန်အစ္စလာမ်မစ် ပြည်သူ့ သမ္မတ နိုင်ငံ နှင့် ပတ်သက် သည် ဟုဆိုပါ သည်။ [11] ဤညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့သည် ပါလက်စတိုင်း နှင့် လက်ဘနွန်ရှိ ဇီယွန်ဝါဒီအစိုးရများ၏ လုပ်ရပ် များ၊ ဆီးရီးယားနှင့် အီရတ်တွင် အက်အိုက်စ် အက်အိုက်စ် ( ISIS ) (ခ) ဒါအေရှ် သြဇာချဲ့ထွင်မှုနှင့် အရှေ့ အလယ်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်တို့ လွမ်းမိုးမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်းနှင့် ၂၁ ရာစု အစော ပိုင်း တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော သမိုင်းဝင်ဖြစ်ရပ်များ၏ ရလဒ်ဖြစ်ပါသည်။ [12]
နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ ကြံ့ကြံ့ခံ ခုခံ တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ဝင်များသည် တူညီသော အမျိုးသား ရေးနှင့် အယူဝါဒဆိုင်ရာ အကျိုးစီးပွားများကို မျှဝေကြပြီး အနောက်အာရှဒေသရှိ အမေရိကန် ဦးဆောင်သော ပါလက်စတိုင်းကို ၎င်းတို့၏ လွတ်လပ်၍ ခုခံရေး ဦးတည်သော မူဝါဒများ [13] ဖြင့် ရင်ဆိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် အပြင် ဇီယွန်ဝါဒီအစိုးရကို တိုက်ခိုက်ရန်နှင့် ပါလက်စတိုင်းကို ကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းကြပါသည်။ [14] ၂၁ ရာစု အစောပိုင်းနှစ်များတွင် အာရပ်နိုင်ငံအချို့မှ ISIS များဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့် ယီမင်ကိုကျူးကျော်ခြင်းအပါအဝင် အနောက် အာရှဒေသတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအသစ်များ ပေါ်ပေါက်လာသဖြင့် ခုခံမှုအားကောင်းလာကာ အီရတ်ရှိ ရှီအဟ် ပြည်သူ့စစ်များ နှင့် ယီမင်ရှိ အန်ဆွရို အလ္လာဟ်တို့ကဲ့သို့သော အခြားအဖွဲ့ များသည်လည်း ကြံ့ကြံ့ခံ ခုခံရေးဝင်ရိုးတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ [15]
နိုင်ငံရေးအခေါ်အဝေါ် ကြံ့ကြံ့ခံ ခုခံ တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ ကို လစ်ဗျားသတင်းစာ အဇ်ဇဟဖိုလ်အဖ်ဇရ် က ထိုအချိန်က အမေရိကန်သမ္မတ ဂျော့ချ်ဒဗလျူဘုရှ်နှင့် ဂျွန်ဘော်လ်တန်တို့ အသုံးပြုခဲ့သော "Axis of Evil" (ခ) အမေရိကန်နဲ့ သူ့မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သည့် နိုင်ငံများ ၊ အကြမ်းဖက်မှုများကို ပံ့ပိုးနေတဲ့ နိုင်ငံများ ဟူသော အသုံးအနှုန်းနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်မူဝါဒနှင့် မညီသော နိုင်ငံများကို ရည်ညွှန်းပါသည်။ ဤနိုင်ငံများတွင် အီရန်၊ ဆီးရီးယား၊ အီရတ်၊ လစ်ဗျား၊ ကျူးဘားနှင့် မြောက်ကိုးရီးယား တို့ပါဝင်ပါသည်။ [16]
ယင်းအမည်မသတ်မှတ်မီ အီရန်အစ္စလာမ် ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံခေါင်းဆောင် အာယာသွလ္လာဟ် အလ်အွဇ်မာ ဆယက်ဒ် အလီ ခါမေနာအီ သည် ၁၉၉၃ ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် လက်ဘနွန်ရှိ ဟစ်ဘွလ္လာဟ် အဖွဲ့၏ အထွေထွေအတွင်း ရေးမှူးချုပ် ဆယက်ဒ် ဟစန် နစရိုလ်လ္လာဟ် နှင့် တွေ့ဆုံစဉ်တွင် အစ္စလာမ်မစ် တော်လှန် ရေး ကြံ့ကြံ့ခံ ခုခံရေး တပ်ဦးဟူသော အသုံးအနှုန်းကို ပထမဆုံးပြောဆိုခဲ့ပြီး ယင်းဖွဲ့စည်းမှု သည် အစ္စရေး ၏ ရန်လိုမှု၏ရလဒ် ဖြစ်ပါသည်။ [17]
အဖွဲ့အစည်းခွဲများ
ခုခံမှု၏ဝင်ရိုးကိုဖွဲ့စည်းသည့် အင်အားစုများနှင့် လှုပ်ရှားမှုများသည် နိုင်ငံအသီးသီးတွင် လည်ပတ်နေပါသည်။
- အီရန် - ကွတ်ဒ်စ် တပ် ဖွဲ့ နှင့် ၎င်း ၏ ဌာန ခွဲများ ၊ ဇိုင်နဗ်ဘီယွန် တပ် နှင့် ဖွာတွေမီယွန် တပ် ။
- အီရတ် - ဟရှ်ဒိုရှ်ရှအ်ဘီ ၊ စေပါဟေ ဗဒဲရ် ၊ ကသာအေဗ်ဗို ဟစ်ဘွလ္လာဟ် ၊ ဟစ်ဘွဒ်ဒအ် ဝသိုလ် အစ္စလာမ်မီယဟ် ၊ မဂျ်လစ်စေ အအ်လာယေ အစ္စလာမ်မီ နှင့် ဂျရ်ယာန်း ဆဒ်ရ် ။
- ဆီးရီးယား - ဟာဖေဇ် နှင့် ဗရှားအစဒ် ခေတ် တို့တွင် ၎င်းတို့ လက်အောက်ရှိ အစိုးရ နှင့် အမျိုး သား ကာကွယ် ရေး တပ်ဖွဲ့များ။
- ယီမင် - အန်ဆွရိုလ္လာဟ် ။
- လက်ဘနွန် - ဟစ်ဘွလ္လာဟ် ။
- ပါလက်စတိုင်း - ပါလက်စတိုင်း အစ္စလာမ်မစ် ဂျေဟာဒ် နှင့် ဟားမတ်စ်။ [၁၈]
ဗျူဟာများ နှင့် လက္ခဏာများ
ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ဝင်များသည် ၎င်းတို့ကို စည်းလုံးစေသော နည်းဗျူဟာများနှင့် လက္ခဏာ များစွာကို သဘောတူကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ဘုံဒေသဆိုင်ရာ ဝိသေသလက္ခဏာ တစ်ရပ်အဖြစ် ယူဆကြပြီး ဤဝင်ရိုး၏အင်္ဂါရပ်များ၏ ဝိသေသလက္ခဏာများ အဖြစ် နိုင်ငံရေး အစ္စလမ်ဘာသာ၏ ဟောပြောချက်မှ လွမ်းမိုးထားပါသည်။ ဤဝင်ရိုး၏အဖွဲ့ဝင်များသည် မိမိတို့၏စစ်ရေးစွမ်းရည်ကို မြှင့်တင်ခြင်းဖြင့် မိမိတို့ ၏ပန်းတိုင်များကို အောင်မြင်ရန် ကြိုးပမ်းနေကြပါသည်။
ဒေသဆိုင်ရာ အထောက်အထား
မျှဝေထားသော လူမှုရေး၊ ဘာသာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုတန်ဖိုးများနှင့် စံနှုန်းများသည် ကြံ့ကြံ့ခံ ခုခံဝင်ရိုး အဖွဲ့ဝင်များကြားတွင် ဘုံဝိသေသလက္ခဏာတစ်ရပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ပထဝီဝင်အကွာအဝေးနှင့် ဘုံ နယ်နိမိတ်များကြားမှ ဒေသဆိုင်ရာဝိသေသလက္ခဏာတစ်ရပ်ကို ပေါင်းစည်းစေသည့် အကြောင်းရင်း များထဲ တွင် ပါဝင်ပါသည်။ [19] ဒေသဆိုင်ရာဝါဒကို အမျိုးသားရေးဝါဒနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာဝါဒတို့ကြားတွင် ပေါ်ထွက်လာသည့် ဝိသေသလက္ခဏာအမျိုးအစားသစ်ဟု ယူဆပြီး မျှဝေထားသော လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုတန်ဖိုးများနှင့် ဒေသတွင်းသရုပ်ဆောင်များ၏ စံနှုန်းများကို မီးမောင်းထိုးပြရန် ကြိုးပမ်းထားပါ သည်။ [20]
ဒေသဆိုင်ရာဝါဒ သီအိုရီအရ ကြံ့ကြံ့ခံ တော်လှန်ရေးဝင်ရိုးအဖွဲ့ဝင်များသည် ကိုင်အ်ဒဟ် နဖီယေစဘီးလ် နှင့် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှု ဆန့်ကျင်ရေး စည်းကမ်းကဲ့သို့ ဘာသာရေးသွန်သင်ချက်များကို ကိုးကားကာ မိမိ တို့၏ ပန်းတိုင်များ အောင်မြင်ရန် ကြိုးပမ်းကြပြီး အစ္စလာမ်ကမ္ဘာ၏စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် မောက်မာမှု ဆန့်ကျင် ရေး စသည့် ကြွေးကြော်သံများကို မှီခိုအားထားကြပါ သည်။ [21] ဤဒေသဆိုင်ရာ ဝိသေသ လက္ခဏာဖွဲ့စည်းခြင်းမှာ အာဇာနည်ယဉ်ကျေးမှု [22] အဖိနှိပ်ခံများအတွက် အထောက်အပံ့၊ တရားမျှ တမှုလိုလားမှု၊ လွတ်လပ်ရေး၊ လွတ်မြောက်ရေး လှုပ်ရှားမှုများအတွက် ထောက်ခံမှု၊ မဟဒ်ဝါဒ၊ စောင့်ဆိုင်း ခြင်းအယူဝါဒနှင့် အီရန်နိုင်ငံတွင် အစ္စလာမ်မစ် တော်လှန်ရေး ဖြစ်စဉ်တွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော ဘာသာရေး ဒီမိုကရေစီစသည့် အစိတ်အပိုင်းများမှ လွှမ်းမိုးခဲ့သည်ဟုလည်း ဆိုပါသည်။[23] အချို့သော သုတေသီများက ဤဒေသဆိုင်ရာ အမှတ်သညာ၏ ဖွဲ့စည်းခြင်းကို အာရပ်နိုင်ငံအချို့က ဖွဲ့စည်းခဲ့ သည့် အနောက်အာရှဒေသတွင် မဟာမိတ်များနှင့် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုတစ်ခုအဖြစ် မြင်ကြပြီး အစ္စရေး နှင့် အပေးအယူလုပ်ကာ အီရန်၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပါသည်။ [24]
နိုင်ငံရေး အစ္စလာမ် သာသနာ ၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှု
နိုင်ငံရေးအစ္စလမ်ဘာသာရေး ဟောပြောချက်သည် မကြာသေးမီဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အနောက် အာရှ ဒေသ ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများအပေါ် လွှမ်းမိုးမှုအရှိဆုံး ဟောပြောချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ခံရပြီး စလဖီ နှင့် သက္က်ဖီးရီ လှုပ်ရှားမှုပုံစံဖြင့် ၎င်း၏ဂိုဏ်းဂဏဆိုင်ရာ အသုံးချမှုသည် ဤဒေသအတွင်း မငြိမ်မသက်မှု၊ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ဘာသာရေးကွဲပြားမှုများ ပြည့်နှက်နေသည့် ကာလကို ဖန်တီးပေးခဲ့ပါသည်။ [25] စလဖီ လှုပ်ရှားမှုများနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်အနေဖြင့် အစ္စလာမ်မစ် တော်လှန်ရေးအောင်ပွဲ နှင့် အီရန်တွင် ရှီအဟ် အစိုးရ ဖွဲ့စည်းမှုတို့နှင့်အတူ ရှီအဟ် ခုခံရေး ဟောပြောချက်အသစ် ပေါ်ပေါက်လာကြောင်း ပြောဆိုမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ ဟစ်ဘွလ္လာဟ် ၊ အီရတ်ရှိ ရှီအဟ် အဖွဲ့များ၊ ယီမင် ရှိ အန်ဆွာရိုလ္လာဟ် နှင့် ဟားမတ်စ်နှင့် ပါလက်စတိုင်း အစ္စလာမ်မစ် ဂျေဟာဒ် ကဲ့သို့သော စွန်နီအုပ်စုများ ပေါင်းစည်းမှုနှင့်အတူ ဒေသအတွင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများသည် ဤဟောပြောချက်နှင့်အတူ ပုံစံသစ်တစ်ခု ပြောင်းလဲခဲ့ပါသည်။ [26]