အူစူလေကာဖီ

အူစူလေကာဖီသည် အလ်ကာဖီဟဒီးဆ်ကျမ်း၏အပိုင်းသုံးပိုင်းမှပထမအပိုင်းဖြစ်သည်။ ဤအပိုင်း၌ ရှီအာတို့၏ ယုံကြည်ချက်များနှင့်သက်ဆိုင်သောဟဒီးဆ်တော်များ၊ ရှီအာအေမာမ်တို့၏ဘဝဖြစ်စဉ်များ၊ မွစ်လင်မ်တစ်ဦး၏ အကျင့်စရိုက်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဟဒီးဆ်တော်အချို့အားပြောကြားဖော်ပြထားချက်များကို စုစည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ အူစူလေကာဖီသည် ရှီအာတို့၏ခံယူချက်ကိုသိကျွမ်းလာစေရန် အရေးပါဆုံးသောအရင်းအမြစ်များမှဖြစ်ပြီး အလ်ကာဖီကျမ်းမှသပ်သပ်စီခွဲထုတ်၍ ဖြန့်ချီထုတ်ဝေကြကာ ဘာသာပြန်များနှင့် ရှင်းလင်းချက်ကျမ်းအမျိုးမျိုး ကိုလည်း ထိုအတွက်ရေးသားထုတ်ဝေဖြန့်ချီထားကြသည်။

ရေးသားပြုစုသူ

မိုဟမ္မဒ် ဘင်န် ယာအ်ကူးဘ်ကိုလိုင်နီစစ်က်ကသွလ်အိစ္စလာမ်ကိုလိုင်နီ(ဟစ်ဂျရီ ၃၂၉ ခုနှစ်ကွယ်လွန်) ဟုကျော်ကြားသော မိုဟမ္မဒ် ဘင်န် ယာအ်ကူးဘ်ကိုလိုင်နီ ကြီးမြတ်သောရှီအာဟဒီးဆ်ပညာရှင်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ ထို့ပြင်လည်း အခိုင်မာဆုံးရှီအာ ဟဒီးဆ်ကျမ်းလေးကျမ်းမှတစ်ခုစာရင်းဝင် အလ်ကာဖီကျမ်းကြီးကိုရေးသားပြုစုသောကျမ်းရှင်ကြီးလည်း ဖြစ်သည်။ အေမာမ်မဲဟ်ဒီ အ.ဂျ ၏ အသေးစားကွယ်ပျောက်မှု့(ဂိုင်ဘတ်သေစွဂ်ရာ)ကာလ၌ သူ့အား ဖွားမြင်ခဲ့ ပြီး အေမာမ်အက်စ်ကရီ နှင့် အေမာမ်ဟာဒီ အ.စ တို့ထံမှ တိုက်ရိုက်ဟဒီးဆ်ကြားသိခဲ့ရသော အချို့ဟဒီးဆ်ပညာ ရှင်များနှင့်လည်းတွေ့ဆုံခဲ့သေးသည်။ ပြောကြသည်မှာ ကိုလိုင်နီသည် ဟဒီးဆ်ဆင့်ပြန်ရာ၌ အလွန်အင်မတန်မှ ပင်ဂရုပြုလေ့ရှိသည်ဟူ၏။ အိဘ်နေကိုလိုဝီယေး၊မိုဟမ္မဒ်ဘင်န်အလီမာဂျီလူယေးကွမ်မီ၊ အဟ်မဒ်ဘင်န်မုဟ မက်ဇေရာရီ တို့သည် သူ၏တပည့်များမှဖြစ်သည်။

ကျမ်းမိတ်ဆက်

အူစူလေကာဖီသည် အလ်ကာဖီဟဒီးဆ်ကျမ်း၏အပိုင်းသုံးပိုင်းမှပထမအပိုင်းဖြစ်သည်။ ဤအပိုင်း၌ ရှီအာတို့၏ ယုံကြည်ချက်များနှင့်သက်ဆိုင်သောဟဒီးဆ်တော်များ၊ ရှီအာအေမာမ်တို့၏ဘဝဖြစ်စဉ်များ၊ မွတ်(စ်)လင်မ်တစ်ဦး၏ အကျင့်စရိုက်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဟဒီးဆ်တော်အချို့အားပြောကြားဖော်ပြထားချက်များကို စုစည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ (ဟဒီးဆ်တော် ၃၇၈၅ ပါး) ကျမ်းရှင်သည် ကျမ်းဂန်၏အခြားအပိုင်းနှစ်ပိုင်း၌ ဓမ္မသတ် (ဖိက္က်ဟ်) ဥပဒေသဆိုင်ရာလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားပိုင်းဆိုင်ရာဩဝါဒဆုံးမသွန်သင်မှု့များကို ရေးသားပြုစုထားသည်။ ဟဒီးဆ်ကျမ်းကြီးလေးကျမ်းထဲတွင် အလ်ကာဖီကျမ်း၌သာ ယုံကြည်ချက်ဆိုင်ရာဟဒီးဆ်တော်များအား တင်ပြထားခြင်းကြောင့် ကျမ်းဂန်၏ ဤအပိုင်းသည် ရှီအာများအကြား အာရုံစိုက်စရာဖြစ်လာသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် သီးသန့်ခွဲထုတ်၍ထုတ်ဝေလာကြသည်။ ရှီအာပညာရှင်များသည် ထိုအပိုင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းချက်အမျိုးမျိုးအားရေးသားခဲ့ကြသည်။ ထို့အတူ ၎င်းအတွက် ဘာသာပြန်အားလည်းအာရုံစိုက်ခဲ့ကြ ကာ ဖာရ်စီဘာသာစကားဖြင့်လည်း ဘာသာပြန်အချို့ထုတ်ဝေခဲ့ကြသည်။

အူစူလေကာဖီ၏အခန်းများ

အူစူလေကာဖီအား ကိုလိုင်နီသည် အပိုင်းတစ်ပိုင်းချင်းစီအား စာအုပ် ဟုမှည့်ခေါ်ထားသောအပိုင်း(၈)ပိုင်းဖြင့် ယေဘုယျပုံစံတည်ဆောက်ကာမိတ်ဆက်ဖော်ပြထားသည်။ ထိုခေါင်းစဉ်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။

စာအုပ်- အသိညဏ် နှင့် အသိမဲ့မှု့
ပညာ၏ကြီးမြတ်မှု့စာအုပ်အားအခန်း(၂၂)ခန်းဖြင့် ပုံစံချထားသည်။
သောင်ဝ်ဟီးဒ်စာအုပ်၌ (၃၅)ခန်းပါရှိသည်။
အလ်ဟွဂ်ျဂျဟ်စာအုပ် အခန်းပေါင်း(၁၃၀)ပါဝင်ပြီး ထိုစာအုပ်၌စုစည်းထားသောဟဒီးဆ်တော်များမှာ အေမာမသ်၏အရေးပါပုံ၊ ရှီအာအေမာမ်များ၏နာမတော်များ၊ အေမာမ်များ၏ဂုဏ်တော်များ၊ သခင်တို့၏ဘဝဖြစ်စဉ်များ၊ သခင်များ၏အေမာမသ်အရိုက်အရာဆိုင်ရာသက်သေခိုင်လုံသောအထောက်အထား အချက်အလက်များကို ရှင်းလင်းတင်ပြထားသည်။
အီမာန်ယုံကြည်မှု့ နှင့် ကွဖ်ရ်ငြင်းဆိုခြင်း စာအုပ်၌ (၂၀၉)ခန်းပါရှိသည်။
ဒုအာတောင်းဆုစာအုပ်အား အခန်း (၆၀) ဖြင့်၎င်း
ကုရ်အာန်၏ကြီးမြတ်မှု့စာအုပ်၌ (၁၄)ပိုင်း၊
အလ်အိရှ်ရာစာအုပ်၌ (၂၉) ခန်းပါရှိသည်။

အူစူလေကာဖီ၏ပထမဆုံးစာအုပ်မှာ အသိညဏ် နှင့် အသိမဲ့ခြင်း စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ပထမဆုံးရေဝါယတ် တော်မှာ အေမာမ်ဘာကိရ် အ.စ ၏ဟဒီးစ်တော်ဖြစ်ပြီး ဖန်ဆင်းမှု့၌ဦးနှောက်၏အရိုက်အရာနှင့်ပတ်သက်၍ အသျှင်မြတ်ပေးထားသောတာဝန်များအတွက် ဆုပေး၊ဒဏ်ပေး၌ ဦးနှောက်အသိသည် အဆုံးအဖြတ်ဖြစ်သည်။ အူစူလေကာဖီ၏နောက်ဆုံးစာအုပ်ဖြစ်သော အလ်အိရှ်ရာ၏ နောက်ဆုံးအခန်းဖြစ်သော -ဘာဘွန်နိုင်ဟ်ယ် အန်အဲဟ်ရားကိလ်ကရာတွီစ်စိလ်မက်သူဘာ (ရေးသားပြီးသားစာများပါရှိသောစာရွက်များကို မီးရှို့မှု့အား တားမြစ်ခြင်းအခန်း ဖြစ်သည်။ အူစူလေကာဖီ၏နောက်ဆုံးရေဝါယတ်တော်မှာ အေမာမ်ကာဇွင်းမ် အ.စ ထံမှဖြစ်ကာ အသျှင်မြတ်၏နာမတော်ြမတ်အား ထိုအရာ(စာရွက်)၏ကျောဘက်၌ရေးသားထားပါက မိန့်ကြားတော်မူသည်မှာ - ထိုအရာကို ရေဖြင့်ဆေးပါ။- ဟူ၍ဖြစ်သည်။ (မှတ်သားချက်)

ရှင်းလင်းချက်များ

အူစူလေကာဖီအား ရှင်းလင်းချက်ရေးသားပြုစုကြသူများသည် အုပ်စုနှစ်မျိုးဖြစ်ကြသည်။ အုပ်စုတစ်စုသည် အလ်ကာဖီကျမ်းကြီးတစ်စောင်လုံးအား ရှင်းလင်းချက်ရေးသားခဲ့ကြပြီး ထိုနှင့်အတူ အူစူလေကာဖီကိုလည်း ရှင်းလင်းချက်ရေးသားခဲ့ကြပြီး အုပ်စုနောက်တစ်စုမှာမူ အူစူလေကာဖီကိုသာ ရှင်းလင်းတင်ပြခဲ့ကြသည်။ အူစူလေကာဖီကျမ်းကိုသာသီးသန့်ဖွင့်ဆိုခဲ့ကြသည့်ကျမ်းစောင်များအနက်မှ ကျော်ကြားသော ကျမ်းစောင်အချို့ မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ကြသည်။

ဒေရက်ခ်ရှောန်ဖဲရ်သိုးယ်ယေအက်ဇ်အူစူလေကာဖီ (စိုင်ယိဒ်မုဟမဒ်ဟိုစိုင်းနီဟမေဒေါနီ ၏ လက်ရာ) ဖြစ်ပြီး ဖာရ်စီဘာသာစကားဖြင့်ဖြစ်ပြီး ကွမ်းမြို့ပညာရေးဌာနထုတ်ဝေရေးမှ စောင်ရေ(၆)စောင်အနေဖြင့် ထုတ်ဝေ ထားသည်။
အူစူလေကာဖီရှင်းလင်းချက်ကျမ်းမှာ ဆဒ်ရွတ်ဒီးန်မိုဟမ္မဒ် ရှီရာဇီ(မိုလာဆဒ်ရား) (၁၀၅၀ ကမရီ မီလာဒီ ကွယ်လွန်) ၏လက်ရာဖြစ်ပြီး အရဘီဘာသာစကားဖြင့် ဖြစ်ကာ ယဉ်ကျေးမှု့လေ့လာရေးနှင့်သုတေသနဌာန မှ ၎င်းအား အလယ်အလတ်စာအုပ်အရွယ်သုံးစောင်တွဲထုတ်ဝေထားသည်။
မိုလာဆွာလေ့ဟ်မာဇင်န်ဒရာနီ(၁၀၈၁ မီလာဒီ ကမရီ ကွယ်လွန်) ၏လက်ရာဖြစ်သော အလ်ကာဖီရှင်းလင်းချက် ကျမ်းသည် အရဘီဘာသာစကားဖြင့် ဖြစ်ကာ ခံယူချက်များကိုသာမက ရောင်ဇေးယေကာဖီအပိုင်းကိုပါ ရှင်း လင်းထားသည်။ အစ်လာ့မ်စာပေထုတ်ဝေရေးမှ ဤဖွင့်ဆိုချက်ကျမ်းအား အစောင်အတွဲ (၁၂) တွဲ အဖြစ်ထုတ် ဝေထားသည်။
အက်ဇ်ဇရီအာ့ဟ်အိလာဟာဖိဇိရှရီအဟ်ကျမ်းသည် မိုဟမ္မဒ် ဘင်န်မိုဟမ္မဒ် မုအ်မင်န် ဂီလာနီ ၏လက်ရာဖြစ်ပြီး အရဘီဘာသာစကားဖြင့်ရေးသားထား၍ ဒါရွလ်ဟဒီးဆ်ထုတ်ဝေဖြန့်ချီရေးမှ အလယ်အလတ်အရွယ်နှစ်စောင် တွဲစာအုပ်အဖြစ်ထုတ်ဝေထားသည်။
အလ်ဟာရှီယာအလာအူစူလေကာဖီကျမ်း သည် မိုလာမိုဟမ္မဒ် အမီးန်အစ်သဲရ်အာဘာဒီ၏လက်ရာဖြစ်ပြီး ဒါရွလ်ဟဒီးဆ်မှ၎င်းကိုထုတ်ဝေခဲ့သည်။
အလ်ဟာရှီယာအလာအူစူလေကာဖီကျမ်းသည် စိုင်ယိဒ်အဟ်မဒ်ဘင်န်ဇိုင်နွလ်အာဘေဒီးန်အလ်အလဝီအလ်အာ မူလီ ၏ လက်ရာဖြစ်ကာ
အလ်ဟာရှီယာအလာအူစူလေကာဖီကျမ်းသည် စိုင်ယိဒ်ဘဒ်ရွတ်ဒီးန်အဟ်မဒ်အလ်ဟုစိုင်နီအလ်အာမူလီ ၏လက်ရာဖြစ်ပြီး ဒါရွလ်ဟဒီးဆ်သည်၎င်းအားဖြန့်ချီခဲ့သည်။

ဤကျမ်းများအပြင် အခြားဖွင့်ဆိုချက်များစွာလည်း အူစူလေကာဖီနှင့်ပတ်သက်၍ တစ်ဝင်တစ်ပျက်ရေးသား ကျန်ရစ်ခဲ့ကြသည်။ ဤစုပေါင်းဖွင့်ဆိုချက်များအား ကိုလိုင်နီဆော့ဝဲလ်အက်ပ်ဖြင့်လက်ဝယ်ရယူနိုင်သည်။

ဖာရ်စီဘာသာပြန်များ

မိုဟမ္မဒ် ဘာကိရ်ကမ်ရေအီ ၏ဘာသာပြန်သည် အိစ္စလာမ်ဖြန့်ချီရေးမှ ထိုသည်အား (၄) စောင်တွဲကျမ်းအဖြင့် သဟ်ရာန်၌ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
မိုဟမ္မဒ် ဘာကိရ်ကမ်ရေအီ၏ဘာသာပြန်အား အွစ်ဝေးစာပေဖြန့်ချီရေးမှ (၆)စောင်တွဲအဖြစ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
စိုင်ယိဒ်ဂျဝါးဒ်မွစ်တွဖဝီ၏ဘာသာပြန်အား အိစ္စလာမ်စာပေပညာဌာနစာအုပ်အရောင်း မှ (၄)စောင်တွဲအဖြစ် ထုတ်ဝေဖြန့်ချီခဲ့ကြသည်။
ထို့အတူ လက်ရေးစာမူမြောက်မြားစွာထဲမှ မိရ်အာသွလ်အူကူးလ် ဝါဖီ ကျမ်းဖွင့်ဆိုချက်၏ ရှင်းလင်းချက်အကြောင်းအရာ တစ်ချက်ချင်းစီကို အသုံးချကာ ဟစန် ဟစန် ဇာဒေး အာမိုလီ ၏ပုဒ်မ၊အမှတ်အသားဖော်ပြချက်များကိုယူငင်ကာ အူစူလေကာဖီနှစ်စောင်တွဲအား ထုတ်ဝေခဲ့ကြသည်။