အာယသ်-သေ-သဟက်(ဒ်)ဒီ

အာယသ်-သေ-သဟက်(ဒ်)ဒီ (အာရဗီ-آيات التحدي ) ဆိုသည်မှာ တမန်တော်မြတ်(ဆွ) အား လက်မခံသူများကို ကုရ်အာန် ကဲ့သို့သော ကျမ်းစာအုပ် သို့မဟုတ် ယင်း၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကို ယူဆောင်လာရန် ဖိတ်ခေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အာယသ်-သေ-သဟက်(ဒ်)ဒီ သ် ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်တွင် အာယသ်တော် ခြောက်ခု လာရှိထားသည်။ အာယသ်-သေ-သဟက်(ဒ်)ဒီ (စိန်ခေါ်မှု အာယသ်) များသည် ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် တစ်အုပ်လုံး၌ ၊ အချို့မှာ စူရဟ်ဆယ်ပုဒ် ၌လာရှိထားပြီး အချို့မှာ စူရဟ်တစ်ပုဒ်ထဲ၌ လာရှိ

အချို့ သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ၏ ယုံကြည်ချက်အရ၊ ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန်၏ စိန်ခေါ်မှုသည် အဆင့်ဆင့် ပုံစံမျိုး ဖြစ်ပြီး ခက်ခဲမှုမှ လွယ်ကူမှုသို့ တစ်ဖြည်းဖြည်းချင်း ရောက်ရှိလာသည့် ပုံစံမျိုးဖြင့် ဖြစ်ပေသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ကုရ်အာန်တစ်အုပ်လုံးအတွက် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြင့် စတင်ခဲ့ပြီး နောက်ဆုံး၌ စူရဟ်တစ်ပုဒ် အတွက် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြင့် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ သို့သော် အချို့သူများသည် ၊ ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်၏ အာယသ်တော်များ တစ်ဖြည်းဖြည်းချင်း ကျရောက်ခြင်းသည် ၊ ထိုအဆင့်များနှင့် ဆန့်ကျင်နေသည် ဟူ၍ ယုံကြည်ထားကြသည်။

ကျမ်းတော်မြတ် ကုရ်အာန်အား စိန်ခေါ်ခြင်း၏ ဝေါဟာရ အနက်အဓိပ္ပါယ်

သဟက်(ဒ်)ဒီ စိန်ခေါ်မှု ဆိုသသည်မှာ ၊ တစ်ဖက်သား ပြိုင်ဘက်အား ၎င်း၏ မစွမ်းဆောင်နိုင်မှုကို ထုပ်ဖော်ပြသရန်အတွက် ဖိတ်ခေါ်ခြင်း နှင့် စိန်ခေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ (1) စိန်ခေါ်မှုသည် အိုလူးမေကုရ်အာန် (2) နှင့် အစ္စလာမ့် သီအိုလောဂျီ (3) ၏ အသုံးအနှုန်းတွင် ၊ မိုအ်ဂျေဇဟ်၏ ပညတ်ချက်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ (4) ထို့အတွက်ကြောင့်၊ တမန်တော်များသည် မိမိတို့အား လက်မခံသူများထံမှ မိမိတို့ လုပ်ဆောင်သည့် မိုအ်ဂျေဇာများကဲ့သို့ ပုံသဏ္ဌာန်များကို ယူဆောင်ရန် ဖိတ်ခေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ (5) ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်၌ ကုရ်အာန်သည် မိုအ်ဂျေဇဟ် ဖြစ်ခြင်း နှင့် တမန်တော်မြတ်(ဆွ) ၏ နဗူဝသ် တမန်တော် အရိုက်အရာကို သက်သေပြုဖို့ရန် အတွက် ၊ ငြင်းပယ် လက်မခံသူများကို စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့အား အကယ်၍ ကုရ်အာန်သည် အရှင်မြတ်ဘက်မှ ဖြစ်သည်ကို လက်မခံပါက ၊ ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန် ကဲ့သို့ စာအုပ်မျိုးကို ယူဆောင်လာရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ (6) ထိုသို့ ဖိတ်ခေါ်ခြင်းကို သဟက်(ဒ်)ဒီ (စိန်ခေါ်မှု) ဟုခေါ်ဆိုသည်။ (7)

ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်၌ သဟက်(ဒ်)ဒီ (စိန်ခေါ်မှု) အမျိုးအစားများ

ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်သည် အာယသ်ခြောက်ခု၌ စိန်ခေါ်မှု နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖိတ်ခေါ်ထားပြီး ထိုအာယသ်များကို အာယသ်-သေ-သဟက်(ဒ်)ဒီ စိန်ခေါ်မှု အာယသ်များ ဟူ၍ ခေါ်ဆိုသည်။ (8) ထိုအာယသ်များသည် အပိုင်းသုံးပိုင်း ရှိပေသည်။ ၎င်းတို့မှာ အာယသ်သုံးခု၌ ကုရ်အာန် တစ်အုပ်လုံးအတွက် စိန်ခေါ်ထားခြင်း ၊ အာယသ်တစ်ခု၌ စူရဟ်ဆယ်ပုဒ်အတွက် စိန်ခါ်ထားခြင်း နှင့် အာယသ်နှစ်ခုတွင် စူရဂ်တစ်ပုဒ်အတွက် စိန်ခေါ်ထားသည်။

ကုရ်အာန် တစ်အုပ်လုံးအတွက် စိန်ခေါ်ထားခြင်း ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်၏ အာယသ်သုံးခုတွင် ကုရ်အာန် တစ်အုပ်လုံး ကဲ့သို့စာအုပ် ယူဆောင်လာရန် စိန်ခေါ်ထားသည်။ စူရဟ် သူးရ် အာယသ်အမှတ် ၃၄ ၊

فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِثْلِهِ إِنْ كَانُوا صَادِقِينَ

သို့ဖြစ်လျှင် အကယ်၍ သူတို့က (ဤသို့သောကျမ်းတော်ကို အမှန်ပင် ကြံစည်ဖန်တီးနိုင်သည်။” ဟု ယုံကြည်ပြီး ဖြောင့်မှန်သောသစ္စာဝါဒီများ ဖြစ်ကြလျှင် ယင်း (ကုရ်အာန်ကျမ်းမြတ်လာ အမိန့်တော်) ထုတ်ပြန်ချက်များအတိုင်း အလားတူ (ကျမ်းတစ်စောင် ဖန်တီး၍) ယူဆောင် တင်ပြစေလော့။ (9) စူရဟ် ကိဆွဆ်ွ အာယသ် ၄၉ ၊

قُلْ فَأْتُوا بِكِتَابٍ مِّنْ عِندِ اللهِ هُوَ أَهْدَىٰ مِنْهُمَا أَتَّبِعْهُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

(အို၊ ရစူလ်တမန်တော်၊ သူတို့အား) “အကယ်၍ သင်တို့သည် ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်စွာ သစ္စာဝါဒီများ ဖြစ် ကြလျှင် အသင်တို့သည် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ထံတော်မှ ယင်း (တောင်ရာတ်နှင့်ကုရ်အာန်) နှစ်စောင်လုံးထက် ပိုမို၍ တရားလမ်းမှန် ညွှန်ပြနိုင်သော ကျမ်းတစ်စောင်ကို ယင်းနှင့်အညီ လိုက်နာနိုင်ရန် ယူဆောင်လာကြလော့။ (10) စူရဟ် အိစ်ရာအ် အာယသ် ၈၈ ၊

قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلی أَنْ یأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهیراً

(အို၊ ရစူလ်တမန်တော်) အသင်သည် သူတို့အား “အကယ်၍ လူသားအားလုံး နှင့် ဂျင်န် အားလုံးတို့သည် ဤကုရ်အာန်ကျမ်းတော်မြတ်ကဲ့သို့ တူညီသောကျမ်းကို (စီကုံးရေးသား၍) ထုတ်ဝေယူဆောင်လာရန် (သူတို့၏ရှိသမျှ ဉာဏ် နှင့် နည်းပညာစွမ်းအားတို့ဖြင့် အစွမ်းကုန်အားစိုက်၍) စုစည်းကြပြီးလျှင် သူတို့အချင်းချင်း အချို့ကိုအချို့က ထောက်ပံ့ကူညီခြင်းဖြင့် ထောက်ခံအားပေးသော်ငြားလည်း၊ သူတို့သည် ယင်း (ကုရ်အာန်ကျမ်းတော်မြတ်) နှင့်တူညီသောကျမ်းကို အလျှင်း ထုတ်ဝေယူဆောင်လာနိုင်ကြမည် မဟုတ်ပေ။ (11)

စူရဟ်ဆယ်ပုဒ်အား ယူဆောင်လာရန် စိန်ခေါ်ခြင်း စူရဟ် ဟူးဒ် အာယသ် ၁၃ ၌၊ ကာဖဲရ် သွေဖည်ငြင်းဆန်သူများအား အကယ်၍ တတ်စွမ်းနိုင်ပါက ကျမ်း‌ေတာ်မြတ်ကုရ်အာန်မှ စူရဟ်ဆယ်ပုဒ် ကဲ့သို့ စူရဟ်များကို ယူဆောင်လာပါလေ ဟူ၍ ဖိတ်ခေါ်ထားလေသည်။

أَمْ یقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَیاتٍ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ

သို့တည်းမဟုတ် သူတို့က “(ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်အား အရှင်မြတ် ချမှတ်ပေးအပ်တော်မူခြင်းကို ငြင်းပယ်၍) ဤသည်ကို (တမန်တော်မုဟမ္မဒ်ဖြစ်) သူက လုပ်ကြံဖန်တီးခဲ့၏။” ဟု ပြောဆိုကြလိမ့်မည်။ (သူတို့အား) “အကယ်၍ သင်တို့သည် ) ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်သူများဖြစ်ကြလျှင် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မှအပ တတ်စွမ်းနိုင်မည့်သူ ဟူသမျှကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး (ဤ ကျမ်းတော်ပါ အာယာသ်တော်များ၌ စကားလုံးပြောင်မြောက်လေးနက်မှု၊ အဓိပ္ပါယ်ပြည့်စုံမှုနှင့််အမှန်တရား သစ္စာပေါ် အခြေခံမှုရှိသကဲ့သို့) ယင်းနှင့်တူသော စူရဟ်ကဏ္ဍဆယ်ခုကို ဖန်တီး၍ ယူဆောင်လာကြလော့။” ဟု တောင်းဆိုဟောပြောလော့။ (12)

စူရဟ်တစ်ပုဒ်အား ယူဆောင်လာရန် စိန်ခေါ်ခြင်း ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်မှ အာယသ်နှစ်ခုသည် စူရဟ်တစ်ပာဒ် ကဲ့သို့ စူရဟ်မျိုးကို ယူဆောင်လာရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ စူရဟ် ယူနွသ် အာယသ် ၃၈ ၊

أَمْ یقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ الله إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ

သို့တည်းမဟုတ် ထိုသူ (တမန်တော်မုဟမ္မဒ်) သည် ယင်းကို လုပ်ကြံဖန်တီးခဲ့၏။” ဟု ပြောဆိုကြလေသ ၏လော။ (အို၊ ရစူလ်တမန်တော် သူတို့အား သူတို့၏သံသယနှင့်ယင်းအပေါ်အခြေခံသော ကြွေးကြော်မှုများကို) အကယ်၍ သူတို့သည် ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်စွာ ပြောဆိုကြသူများဖြစ်ကြလျှင် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မှတစ်ပါး (သင်တို့အား ကူညီရန်) တတ်စွမ်းနိုင်သူများကိုပါ ဖိတ်ခေါ်လျက် ယင်း (ကျမ်းတော်၏ ကဏ္ဍ) နှင့်တူသော စူရဟ်ကဏ္ဍတစ်ခုကို (စီကုံးရေးသား၍) ယူဆောင်လာခဲ့ကြလော့။” ဟု တောင်းဆိုဟောကြားလော့။ (13) စူရဟ် ဗက္ကရာ အာယသ် ၂၃ ၊

وَإِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

အကယ်၍ သင်တို့သည် ငါအရှင်မြတ်၏အစေတော် (ရစူလ်တမန်တော်မုဟမ္မဒ်) ထံသို့ ငါအရှင်မြတ်ကပင် ထုတ်ပြန်ချမှတ်ပေးအပ်တော်မူသော ကုရ်အာန်ကျမ်းမြတ်၌ သံသယဖြစ်ကြလျှင် (သို့မဟုတ် အရေးအဖတ် မသင်ဖူးခဲ့သော လူသားတစ်ဦးဖြစ်သူ မုဟမ္မဒ်က ဤကျမ်းကို ရေးသားကြောင်း စွပ်စွဲလိုလျှင်) ယင်း (ကျမ်းတော်) ၏စူရာဟ်တစ်ခုကဲ့သို့ ကဏ္ဍတစ်ခုသာ ဖန်တီးယူလာ၍ ပေးအပ်ကြလော့။ သင်တို့သည် ဖြောင့်မှန်သူများဖြစ် (သည် ဟုထင်၍ သင်တို့၏ သံသယနှင့်စွပ်စွဲမှုများကိုလည်း မှန်ကန်သည်ဟုမှတ်ယူ) ကြလျှင် အရှင်မြတ်ကို တုပြိုင်၍ သင်တို့ကို ထောက်ခံသည့် သင်တို့၏ သက်သေများကိုပါ အကူအညီအတွက် ခေါ်ကြလော့။ (14) အဗ္ဗ်ဒုလ္လာဟ် ဂျဝါဒ် အာမိုလီ၏ အဆိုအရ၊ သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များသည် အာယသ်တစ်ခုတည်းအတွက် စိန်ခေါ်မှု မပြုလုပ်ရသည့် အကြောင်းအရင်းကို ဤသို့ပြောထားသည်မှာ ၊ ကုရ်အာန်ကျမ်းပိုဒ်များမှ အာယသ်တော်များသည် တစ်လုံး၊ နှစ်လုံး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော စာလုံးများပါရှိသည့် “ဟုရုဖုလ် မုကသ်ွသွအဟ်” ဟုခေါ်သော အပိုင်းပိုင်းခွဲထားသည့် စားလုံးများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ဥပမာ مُدْهامَّتانِ နှင့် «ص» ။ ဤသို့ပုံစံ၌၊ ကုရ်အာန်၏ အဓိက စိန်ခေါ်မှု ဖြသ်သည့် ကျမ်း‌ေတာ်မြတ် ကုရ်အာန်၏အံဖွယ်မှု နှင့် စစ်မှန်မှု တို့အား သက်သေပြုနိုင်မည် မဟု‌တ်တော့ပေ။ (15)

အဆင့်ဆင့် ကျရောက်ခြင်း

အချို့သော သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ယုံကြည်ထားသည်မှာ ၊ စိန်ခေါ်မှု နှင့်ပတ်သက်သည့် အာယသ်တော်များ ကျရောက်သည့် ပုံစံမှာ အဆင့်ဆင့် စနစ်တကျရှိပြီး ယူဆောင်ရန် ဖိတ်ခေါ်ရာတွင်လည်း ခတ်ခဲမှုမှ လွယ်ကူမှုသို့ အဆင့်တက်ကာ စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ (16) ဤနည်းအားဖြင့်၊ အရှင်မြတ်သည် ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်အား ငြင်းပယ်သူများကို ကုရ်အာန်တစ်အုပ်လုံး ကဲ့သို့စာအုပ် ယူဆောင်လာရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့သည် မတတ်စွမ်းနိုင်ခဲ့ကြပေ။ ထို့နောက်၊ ၎င်းတို့အား အကယ်၍ တတ်စွမ်းပါက ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်၏ စူရဟ်များ ကဲ့သို့ စူရဟ်ဆယ်ပုဒ်ကို ယူဆောင်လာရန် စိန်ခေါ်ခဲ့သည်။ သို့သော်များလည်း ၎င်းတို့သည် မစွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ပေ။ ထိုအခါ၊ နောက်ဆုံးအဆင့် အနေဖြင့်၊ ၎င်းတို့အား ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန်ရှိ စူရဟ်ကဲ့သို့ စူရဟ်တစ်ပုဒ်ကို ယူဆောင်လာရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ (17) ထိုရှုထောင့်နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်၊ အချို့သော သုတေသီများ ဆိုထားသည်မှာ ၊ ကျမ်ူတော်မြတ် ကုရ်အာန်၏ စနစ်တကျ အဆင့်ဆင့် ကျရောက်ခြင်း နှင့် ၎င်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကောက်နုတ်ကိုးကားထားသော ရေဝါယသ်များအား ကြည့်ရှုခြင်းဖြင့် သိရသည်မှာ စိန်ခေါ်မှု အာယသ်တော်များသည် စနစ်တကျ ကျရောက်ခဲ့ခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ မတူညီသော အချိန်ကာလ အမျိုးမျိုး၌ ပုံစံပေါင်းစုံဖြင့် ကျရောက်ခဲ့လေသည်။ (18)