ခါသမ်ဘက်ခ်ရှီး

ခါသမ်ဘက်ခ်ရှီး ဆိုသည်မှာ အေမာမ်အလီ(အစ)သည် နမာဇ် ဖတ်နေစဉ်အတွင်း ရူကူအ်ပြုလုပ်နေစဉ် ဆင်းရဲသားတစ်ဦးအား လက်စွတ်ပေးလိုက်သည့် အဖြစ်အပျက်ပင်ဖြစ်သည်။ ဤအကြောင်းအရာသည် ရှီအာ နှင့် စွန္နီ ရေဝါယ်ူ စာ အုပ်များ၌ လာရှိထားသည်။ အာယသ် ‌ေသ ဝေလာယသ် ဤအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကျရောက်ခဲ့သည်။ ဤအြဖစ်အပျက်သည် အေမာမ်အလီ၏ ကောင်းသတင်းများအနက်မှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ အချို ဖိကဟ်ပညာရှင်များသည် အေမာမ်အလီ(အစ) ၏ထိာသိုဘပေးကမ်းလိုက်သည့် အဖြစ်အပျက်ကို ထောက်ထားခြင်းအားဖြင့် နမာဇ်၌ ခန္ဓာကိုယ်၏ အချိုအစိတ်အပိုင်းများ လှုပ်ရှားခြင်းသည် နမာဇ်ကို မပျက်စေပေ ဟု သတ်မှတ်ကြသည်။ အချိုသူများ စေ ဓကတက်ကြသည်မှာ နမာဇ်၌ အခြားသယ၏ အသံကို ကြားခြင်းသည် အေမာမ်အလီ(အစ) နမာဇ်အချိန်၌ ဖြစ်ပေါ်လာသော အိရ်ဖာနီ အခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီမှု မရှိပေ။ ယင်းအားဖြေဆိုထားသည်မှာ အေမာမ်အလီသ နမာဇ် နှင့် ၎င်း၏ပေးကမ်းမှုသည် အရှင်မြတ်အတွက်သာဖြစ်သောကြောင့် ထိုအရာ နှစ်ခုအကြား မည်သည့်ကွဲပြားမှုမှ မရှိပေ။

ဖြစ်ပေါ်လာပုံ

အချိုရေဝါယသ်များအရ တစ်နေ့၌ ဆင်းရဲသားတစ်ဦးသည် တမန်တော်မြတ်(ဆွ)၏ ဗလီတော်ထဲသို ၀င်လာခဲ့ပြီး အကူအညီ တောင်းခံလေသည်။ သိုသော် တစ်ဦးတစ်ယောက်မှ ၎င်းအားမကူညီကြပေ။ ထိုအခါ ၎င်းသည် ကောင်းကင်ဘက်သိုလက်မြောက်ပြီး အိုအရှင်မြတ် အသင် သက်သေရှိပါလေ အသင့်နဗီ၏ ဗလီတော်၌ ကျွန်ုပ် အကူအညီ တောင်းခဲ့လေသည် သျိုသာ် မည်သူမှ မကူညီကြပေ ဟု ဆုတောင်းလေသည်။ ထိုအချိန်၌ အေမာမ်အလီသည် နမာဇ်၏ရူကူအ်၌ ရှိနေပြီး မိမိ၏ညာလက်မှ လက်စွပ်ကို ညွုန်ပြလေသည်။ ဆင်းရဲသားသ ်လည်ူ အေမာမ်အလီထံသိုရောက်လာကာ လက်စွပ်ကို ဖြုတ်ယူသွားလေသည်။ ရှီးခ်မိုဖီးဒ်သည်ဤအဖြစ်အပျက်ကို ဇီလ်ဟဂ်ျလ ၂၄ရက်နေံ၌ ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု သိထသည်။တမန်တော်မြတ်(ဆွ) ထံမှလာရှိထားသည်မှာ အေမာမ်အလီ(အစ)အား ယမန်သို စေလွှတ်ခဲ့သည် ထိုနောက် မက္ကာသို ပြန်ရောက်လာသည့်အခါ နမာဇ်ဖတ်နေစဉ် ရူကူအ်အနေအထား၌ ၎င်း၏ လက်စွတ်ကို ဆင်းရဲသားအား ပေးခဲ့သည်။ ဖီးဇ်ကာရှာနီး ( ဟီဂျရီ ၁၀၉၂၌ကွယ်လွန်) မှန်းချေပြောထားသ ်မှာ ဤအာယသ်သည် ဒုတိယမြောက်လက်စွတ် ပေးပြီးသည့်နောက် ကျရောက်ခဲ့သည်။ ကဗျာဆရာများသည် အေမာမ်အလီ(အစ)၏ ထိုလက်စွတ်‌ေပးလိုက်သည့် အဖြစ်အပျက်နှင့်ပတ်သက်ပီး ကဗျာပေလင်းများစွာကို ရေးသားထားကြသည်။ မိုဟမ္မဒ်ဟိုသိုင်န်ရှဟ်ရီယားရ်သည် ၎င်း၏ကျော်ကြားသော ကဗျာစာပိုဒ်၌ ထို အဖြစ်အပျက်ကို ဤသိုဖေါ်ညွုန်းထားသည်။

أبا حَسَنٍ تَفدیکَ نَفسی ومُهجَتی *** وکُلُّ بَطیءٍ فِی الهُدی ومُسارِعِ أیَذهَبُ سَعیٌ فی مَدیحِکَ ضائِعا ؟! *** ومَا المَدحُ فی جَنبِ الإِلهِ بِضائِعٍ فَأَنتَ الَّذی أعطَیتَ إذ کُنتَ راکِعاً *** فَدَتْکَ نُفوسُ القَومِ یا خَیرَ راکِعٍ فَأَنزَلَ فیکَ اللّهُ خَیرَ وِلایَة *** فَثَبَّتَها فی مُحکَماتِ الشَّرائِعِ

အိုဆင်းရဲသား အလီ၏ အိမ်သိုသွားလေကုန်၊ အဘယ်ကြောင်းဆိုသော် ထိုအိမ်သည် တန်ဖိုးရှိလှသော်လည်ဆွဲကိုတောင် ပေးကမ်းသောအိမ်ဖြစ်သည်။ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသေ။ အစ္စလာမ့်ကဗျာဆရ ဖြသ်သူ ဟစန် ဗင်န် စာဘိင်သည် ၎င်း၏ ကဗျာတစ်ပိုဒ်၌ ဤငိုရှိထားသည် အို အဘလ်ဟစန် ကျွန်ုပ်၏အသက် နှင့် မိသားစုသည် အသက့်အတွက်သာဖြစ်သည်။ အသင်သည် လမ်းညွှန်မှု လမ်းစဉ်၌ လျှင်မြန်မှုရှိ၏ ။ အသင့်အားချသ်မြတ်နိုးသူများ၏ ချီးမွန်းခြင်းကို ဖျက်စီးပညစ်မည်လော။ ဤချီးမွန်းခြင်းသည် အရှင်မြတ်ထံတော်၌ မည်သည့်အခါမှ ပပျောက်သွားမည် မဟုတ်ပေ။ အသင်သည်ရယကူအ်၌ ပေးကမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။ အိုအလီ ၊ အိုအကောင်းဆုံးရယကယအ်ပြုလုပ်သူ၊ အရှင်မြတ်သည် အကောင်းဆုံးဝေလာယသ်ကို အသင့်၌ထားရှိထားပြီး ထိုဝေလာယသ်အား သာသနာ၏ ခိုင်မာသောနိယာမများ၌ ရှင်းလင်းဖွင့်ဆိုထားသည်။

အာယသ် သေ ဝေလာယသ် ကျရောက်ပုံ

သက်ဖ်စီးရ် ပ ာရှင်မျသည် အာယသ် သေ ဝေလာယသ် (အရ်ဗီ) ဧကန်စင်စစ် အသင်တိုဘ၏ ဦးသျှောငါမှာ အလ္လ။ဟ် ၊ ၎င်း၏ရစူလ် နှင့် နမာဇ်၌ ရယကယအ်လုပ်နေစဉ် ဇကာသ်ပေးလိုက်သေ။ မိုအ်မင်န် သာလျှင် ဖြစ်ကြသည်။ အာယသ် သေ ဝေလာယသ် ၏ ထင်ပေါ်ကျော်ကြမှုသ ် အေမာမ်အလီ(အစ)၏ လက်စွတ်ပေးလိာက်သ ့် အြဖစ်အပျက်ကြေ။င့် ဖြစ်သည်ဟု သိထားကြသည်။ အဲဟ်လေစွန္နသ် သီအိုလောဂျီ ပညာရှင်ဖြစ်သူ ကာဇွီအဇွဒုလ္လာဟ်အီဂျီး ၏ပြောဆိုချက်အရ ဤအ ယသ်သည် အေမာမ်အလီ၏ ပေးကမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကျရောက်ခဲ့သည်မှာ သက်ဖ်စီးပညာရှင်များအားလုံး၌ သဘောထားတူညီမှုရှိပေသည်။ မည်မျှပင် အဲဟ်လေစွန္နသ်၏ အချိုသက်ဖ်စီးရ်များ၌ ဤအာယသ်သည် အချိုသူများအတွက် ကျရောက်ခဲ့သည်ဟု လာရှိထားပါစေ။ ဆွဟာဘာအများစု ဥပမာ အိဗ်နေအဘာစ် အမ္မာရ် အဘူဇဲရ် အနက်စ် ဗင်န် မာလီက် အဘူရာဖေ့အ်မဒနီ နှင့် မိက်ဒါက် ၎င်းတိုသည် အေမာမ်အလီ(အစ)လက်စွပ်ပေးလိုက်ပြီးနောက် ဤအာယသ်ကျရောက်ခဲဘသည်ဟု လက်ခံထားကြသည်။ ‌အေမာမ်အလီ၏ လက်စွပ်ပေးလိုက်သည့်အဖြစ်အပျက်သည် စွန္နီ ၊ ရှီအာ သက်ဖ်စီးရ် နှင့် ရေဝါယသ် စာအုပ်များ၌ လာရှိထားသည်။

လက်စွပ်၏ထူးခြားချက်များ

အေမာမ်ဆွာဒီက်(အစ) မှကောက်နုတ်ထားသည်မှာ အေမာမ်အလီ ဆင်းရဲသားကို ပေး လိုက်သည့် လက်စွပ်ကွင်း၏ အလေးချိန်မှာ လေးကျက်သားဖြစ်ပြီး ထိုလက်စွပ်၌ရှိသော ရတနာ၏ အလေးချိန်မှာ ငါးကျပ်သားဖြစ်သည် ထိုရတနာ၏ အမျိုးအစားမှာ ပတ္တမြားဖြစ်ပြီး ထိုပတ္တမြား၏ဈေးနူန်းမှာ ရှာမ်(စီးရီးယား)ကွေပမာနဖြင့်ဆိုရသော် ငွေကုလအုတ် အဆ၃၀၀ နှင့် ရွှေကုလားအုတ် လေးဆ) နှင့်ညီမျှမှုရှိသည်။ ထိုလက်စွပ်သည် စစ်ပွဲ၌အေမာမ်အလီ၏ လက်ချက်ဖြင်းသေဆုံးသွားသော မရ်ဝါးန် ဗင်န် သူးက်၏ လက်စွပ်ဖြစ်ပြီး အေမာမ်အလီသည် ထိုလက်စွပ်အား တမန်တော်မြတ်ကြီးထံသို ယူဆောင်သွားခဲ့သည်။ တမန်တော်မြတ်ကြီးသည်လည်း ယင်းအား အေမာမ်အလီကို လက်ဆောင်ပေးခဲ့သည်။ အေမာမ်အလီ(အစ) ပေးကမ်းလိုက်သည့် လက်စွပ်နှင်ပတ်သက်ပြီး အဆိုအမျိုးမျိုး လာရှိထားသည်မှာ တစ်ခါတစ်ရံ၌ လည်းဖြစ်နိုင်ခြေမရှိသည့် ကိုးကားချက်များလည်း လာရှိထားသည်။ ထိုအပြင် ပို၍ယုတ္တိရှိရမည်မှာ အေမာန်အလီ(အစ)လုပ်ဆောင်ချက်ကို လက်စွပ်တန်းဖိုးဖြင့် မဖြတ်တောက်သင့်ပေ။ သိုသော် အေမာမ်အလီ၏ ထူးခြားသော ရိုးသားမှုရှိခြင်းနှ င့် အရှင်မြတ်၏ နှစ်သက်မှုကိုသာ လိုလားသော၎င်း၏ စိတ်ထားကြောင့်သာလျှင် ဤအာယသ်သည် ၎င်းအတဠက်ကျရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မဂ်ျမအွလ်ဘယာန်၏ ရေဝါယသ်တစ်ခုတွင် လက်စွပ်အမျိုးအစားသည် ငွေသာ ဖြစ်သည်ဟုလာရှိထားပြီး အခြားရှင်းပြချက်များ မလာရှိထားပေ။

ဖိကဟ် ဓမသ္သက်၏ အသုံးပြုပုံးများ

ရှီအာဖိကဟ် ပညာရှင်အချိုသည် နမာဇ်၌ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု လှုပ်ရှားခြင်းသည် နမာဇ်အား မပျက်စေပေ ဟုသည်ကို သက်သေပြုဖိုရန် ရူကူ၌ ဇကားသ်ပေး လိုက်သည့် အေမာမ်အလီ၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ထောက်ထားကြလေသည်။ အချိုလည်း နမာဇ်၌ န်ယသ်လုပ်ခြင်းသည် နှလုံးဖြင့်ပြုလုပ်ရပြီးနှုတ်လျှာမှဖွင့်ဟပြောဆိုရန် မလိုကြောင်းကို သက်သေပြုဖိုရန် ယင်းအဖြစ်အပျက်အား ထောက်ထားကြသည်။ ထိုမတူ နမာဇ်၏ရူကူအ်၌လက်စွပ်ပေးလိုက်သည့် အဖြစ်မပျက်သည် ဇကားသ် အကြောင်းအရာနှင့်တစ်ကွ လာရှိထားသည့်အတွက် ဇကားသ်သည် မွစ်သဟဘ်ဆွဒက်ကာ ၌လည်းအကျုံး၀င်ကြောင်ူကို နိဂုံးရယူနိုင်သည်။ အချိုသည်လည်း ဆင်းရဲသားကို အာရုံစိုက်ခြင်း နှင့် ၎င်း၏အသံကို နမာဇ်၌ကြရခြင်းသည် နမာဇ်ဖတ်‌ေနစဥ် အေမာမ်အလီ(အစ)မှ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အိရ်ဖာန် အနေအထားနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိပေ ဟုပြောကြသည်။ ယင်းအား ဖြေဆိုထားသည်မှာ အေမာမ်အလီ၏နမာဇ် နှင့် ၎င်း၏ပေးကမ်းမှုသည် အရှင်မြတ်အတွက်သာဖြစ်သည် ထိုကြောင့် နမာဇ်ဖတ်နေစဉ် ဆင်းရဲသား၏ အသံကို ကြားခြင်းနှင့် အရှင်မြတ်နှစ်သက်ဖိုရန် ပေးကမ်းလိုက်ခြင်းတိုအကြား ကွဲပြားမှုမရှိပေ။ ထိုအတူ တမန်တော်မြတ်ကြီးသည်လည်း နမာဇ်ဖတ်နေစဉ်အတွင်း ကလေးငိုသံက်ုကြားခဲ့ပြီး နမာဇ်ကို အားလုံးထက်အရင်ပြီးအောင် အမြန်ဖတ်ခဲ့သည်။ အလ္လာမဟ်မဂ်ျလေစီပြောသည်မှာ နမာဇ်၌ အခြားသော အေ ာဒသ်လုပ်ဆောင်ချက်များကို ဂရုပြုခြင်းအားဖြင့် နမာဇ်၏ သာလွန်မှု နှင့် နမာဇ်၌ စိတ်တှစ်ထားရခြင်းတိုအကြား မည်သည့်ကွဲပြားမှုမှမရှိပေ။ အချိုအိရ်ဖာန်ပညာရှင်များသည် သန်မာသောစိတ်စွမ်းအားရှိသူသည် တစ်ချိန်တည်း၌ တစ်ခုထက်ပိုသော အရာများကို အာရုံစူးစိုက်မှုအပြ ့်ဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်ူကို ပြောထားသည် ။ ထိုကြေ။င့် အေမာမ်အလီ(အစ) သ ် ထိုအိရ်ဖာန် စိတ်စွမ်းရည်ဖြင့် နမာဇ်ဖတ်နေစဉ်အတွင်း ဇကသ်ပေးကမ်းစွန့်ကြဲလိုက်ခြင်းသည် နမာဇ်၌ ဖန်ဆင်းရှင်အား အာရံာစူးစိုက်မှုအပြည့်ရှိရခြင်းမှ မစွန့်ခွာခဲ့ပေ။